دانش بومی
سارا صادقی؛ اردشیر جوانمردزاده؛ منیژه هادیان دهکردی؛ رضا رضالو
چکیده
سگ از نخستین جانورانی است که به دست بشر اهلی شده است و همواره دوستان و ملازمان خوبی برای انسانها بودهاند. نقاشیهایی که در غارهای انسانهای نخستین کشف شده حاکی از این موضوع است که این دوستی حداقل سابقهای 16 هزار ساله دارد. سگ در صحنهها و وضعیتهای مختلف در هنر صخرهای ایران در چهار حوزه فرهنگی (شمال، غرب، جنوب و شرق) نقش شده است. ...
بیشتر
سگ از نخستین جانورانی است که به دست بشر اهلی شده است و همواره دوستان و ملازمان خوبی برای انسانها بودهاند. نقاشیهایی که در غارهای انسانهای نخستین کشف شده حاکی از این موضوع است که این دوستی حداقل سابقهای 16 هزار ساله دارد. سگ در صحنهها و وضعیتهای مختلف در هنر صخرهای ایران در چهار حوزه فرهنگی (شمال، غرب، جنوب و شرق) نقش شده است. با توجه به دیرینگی، تنوع و پراکنش این نقوش در سنگنگارههای مناطق مختلف در ایران، هدف از این پژوهش، مطالعه نقشمایه سگ و بررسی نژاد واقعی این حیوان در هنر صخرهای استان لرستان است. سوال اصلی پژوهش این است: ریختشناسی و نژاد نقشمایه سگ در رنگیننگارههای استان لرستان چگونه است؟ سگ در رنگیننگارههای استان لرستان در کدام صحنهها و موضوعات تصویر شده است؟ نقشمایه سگ در رنگیننگارههای استان لرستان با چه سنگنگارههایی در ایران قابل مقایسه است؟ روش پژوهش حاضر، کیفی و بهصورت توصیفی-تحلیلی- تطبیقی است. شیوه گردآوری اطلاعات به صورت (کتابخانهای) و میدانی است. جامعۀ آماری در این پژوهش رنگیننگارههای استان لرستان در سه منطقه (سنگ مهرداد و میرملاس در کوهدشت و تختچان پلدختر) است.
محسن میرجانی ارجنان؛ رضا رضالو؛ کریم حاجی زاده باستانی؛ علیرضا سرداری زارچی
چکیده
تولید و فراوری سفال قلم سیاه در دوره آل مظفر یک روند منطقی و در پاسخ به نیازهای یک نظام اجتماعی پویا و تودرتو است. شهری که به سبب مرکزیت سیاسی و فرهنگی و مزیت های اقتصادی به چنان درجه ای از پیشرفت رسیده است که دارای مشاغل و جمعیت های متنوعی است. جامعه سفالگران میبد، تحت عنوان کوی فخاران دارای هویتی اجتماعی و حرفه ای است. این جامعه به سبب ...
بیشتر
تولید و فراوری سفال قلم سیاه در دوره آل مظفر یک روند منطقی و در پاسخ به نیازهای یک نظام اجتماعی پویا و تودرتو است. شهری که به سبب مرکزیت سیاسی و فرهنگی و مزیت های اقتصادی به چنان درجه ای از پیشرفت رسیده است که دارای مشاغل و جمعیت های متنوعی است. جامعه سفالگران میبد، تحت عنوان کوی فخاران دارای هویتی اجتماعی و حرفه ای است. این جامعه به سبب خویشاوندی و تمرکز تولید در محدوده ای مجاور راسته بازار قدیم میبد در جنب مسجد جامع کهن یک مکان گزینی مشخص دارد. انتقال و استمرار دانش بومی تولید سفال در قالب یک فرهنگ شفاهی و بومی است. رواج واژه ها و نام گزینی های بومی و محلی برای کلیه روندهای تولید سفال بخشی از هویت و منزلت شغلی در این حرفه محسوب می شود. مصالح و مواد اولیه این هنر صنعت بواسطه مواهب طبیعی معادن خاک رس ریزدانه و مرغوب در بومی سازی و تداوم آن تا به امروز نقشی بی بدیل دارد. استادکاران سفالگر با شناختی که از مواد معدنی و آلی منطقه دارند، با شیوه های کاملا سنتی و درون زا به تولید لعاب و رنگ برای پوشش سطوح سفالینه مبادرت می کنند. نقش مایه های به کار رفته در نقش اندازی و نگار گری آن بازتابی است از دنیای ذهنی ای که اقلیم، زیست بوم، معماری و سایر مناسبات اجتماعی با آن همبسته است. روش تحقیق در این مقاله میدانی با رویکرد مردم شناسی و مبتنی بر داده های سفالی مکشوفه از مطالعات باستان شناسی و مصاحبه و گفتگوهای شفاهی با استادکاران و مطلعین محلی است که برایند آن ارائه تصویری مناسب از سنت سفالگری قلم سیاه میبد، شیوه های فراوری مواد اولیه، و مراحل ساخت و تولید را در بر می گیرد.