دانش بومی
جایگاه تاریخی کاریز در خراسان و نقش آن در تولیدات فرهنگی-اجتماعی

میلاد پرنیانی؛ جمشید قشنگ

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1402، ، صفحه 119-173

https://doi.org/10.22054/qjik.2023.74074.1372

چکیده
  کاریزهای خراسان محرک دو شاخصه مهم فرهنگی-اجتماعی بودند: دانش و سبک زندگی. دانش کاریز شامل علومی می‌شد که مبتنی بر مهندسی و زمین‏شناسی بود و به طور موروثی از نسلی به نسل بعد انتقال می‌یافت. از طرفی پیرامون کاریز، فرهنگی نیز نشو و نما یافت که سازگاری با خشکسالی، قناعت در مصرف آب و بهره‌مندی از کار جمعی را ترویج می‌کرد و تبدیل به سبک ...  بیشتر

دانش بومی
فرهنگ و فنون دریانوردی مردمان بوشهر در قرون 3 تا 8 ه.ق.

سید علی مزینانی؛ سید محمدرضا مزینانی

دوره 10، شماره 19 ، فروردین 1402، ، صفحه 213-250

https://doi.org/10.22054/qjik.2023.73228.1365

چکیده
  در بررسی فرهنگ دریانوردی جنوب و مردمان بوشهر وجود یک چرخۀ کامل جغرافیایی، اقتصادی ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌و جمعیتی وابسته به دریا در ساحل بوشهر کاملا محسوس است. این چرخه در یک گستره جغرافیایی از دریای قُلزُم (دریای سرخ) تا دریای صنجی (دریای چین جنوبی) و در طول یک بازه زمانی متشکل از هزاره‌ها، سده‌ها و دهه‌ها، قابل پیگیری است. مسئله ...  بیشتر

همیاری های سنتی در کشاورزی ایلام- مورد مطالعه روستای جعفرآباد

وحید رشیدوش؛ حسن یوسفی نژاد

دوره 8، شماره 16 ، اسفند 1400، ، صفحه 247-295

https://doi.org/10.22054/qjik.2023.67276.1314

چکیده
  شیوه‌های همیاری و تعاون از دیرباز در جوامع روستایی ایران متداول بوده و به رغم تحولاتی که در طی سالیان دراز در جوامع روستایی به وقوع پیوسته، هنوز هم صورت‌هاى گوناگون تعاون و همیاری، در بین بسیاری از اقوام لر، کرد، ترکمن، گیلک و بلوچ و... به چشم مى‌خورد. پژوهش حاضر با هدف واکاوی شیوه‌های همیاری سنتی در فرهنگ کشاورزی مردم روستای جعفرآباد ...  بیشتر

زنبورداری سنتی در ناحیة دینور استان کرمانشاه

مریم دهقان؛ محمد ابراهیم زارعی

دوره 7، شماره 13 ، فروردین 1399، ، صفحه 385-419

https://doi.org/10.22054/qjik.2020.43111.1157

چکیده
  ناحیة دینور در شرق استان کرمانشاه قرار گرفته است. ظاهر امروزی منطقه بیش از هرچیز، کشاورزی ماشینی را نشان می‌دهد. با این وجود، هنوز هم نشانه‌هایی از فعالیت‌های سنتی در گوشه وکنار آن مشاهده می‌شود. فراوانی گونه‌های بومی زنبورعسل به افزایش دانش انسان از این حشره و یافتن روش‌هایی برای بهره‌مندی بیشتر از آن انجامیده است. فرهنگ زنبورداری ...  بیشتر

تأملی بر خوراک بومی و فرهنگ در شهرستان ایرانشهر (مورد مطالعه: روستای دامن)

اصغر عسگری خانقاه؛ عطیه آذرشب؛ بهروز روستاخیز

دوره 4، شماره 8 ، مهر 1396، ، صفحه 123-162

https://doi.org/10.22054/qjik.2019.35593.1124

چکیده
    مقاله حاضر به مطالعه نظام غذایی بومی و سنتی ساکنان بلوچ روستای دامن واقع در شهرستان ایرانشهر پرداخته است. هدف از انجام پژوهش تشریح نظام غذایی این مردم، تعیین و بررسی عناصر تشکیل‌دهنده آن و سازوکارهای موجود در این نظام غذایی سنتی اسـت. پژوهش کنونی با بهره‌گیری از روش کیفی مردم‌نگاری انجام ‌شده و در آن از تکنیک‌هایی چون مصاحبه، ...  بیشتر

مطالعه مردم شناختی گوت: مسکن سنتی عشایر سنگسری در ییلاق

سید محمد چاووشی؛ جلال الدین رفیع فر

دوره 3، شماره 5 ، شهریور 1395، ، صفحه 59-106

https://doi.org/10.22054/qjik.2017.10553.1015

چکیده
  هدف این مقاله علاوه بر توصیف ویژگی‌های مادی، فنی و ساختاری سیاه‌چادر سنگسری، تحلیل فرهنگی و زیست‌محیطی فضاهای مختلف آن نیز می‌باشد که بر اساس یک مطالعه کیفی میدانی با رویکرد مردم‌نگاری در اقامتگاه‌های ییلاقی در نه طایفه از عشایر کوچنده و دامدار سنگسری که هنوز به شیوه سنتی زندگی می‌کنند نوشته‌شده است. در گرداوری داده‌ها علاوه ...  بیشتر