نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار مردم شناسی دانشگاه تهران
چکیده
چکیده
قوم کهن لُر شاخه‌ای از عشایر ایران می‌باشند، که از فراز و نشیب تاریخ عبور نموده، از وسعت قلمرو تاریخی آنها به مراتب کاسته شده با وجود این امروزه در پهنه‌ای به وسعت حدود 000/123 کیلومتر مربع، در غرب، مرکز و مناطقی از سواحل شمالی خلیج فارس پراکنده‌اند، اینان به دو شاخه لر بزرگ و لر کوچک تقسیم می‌گردند و رود دز، مرز بین قلمرو سکونت گاه این دو شاخه را مشخص می‌دارد، هر یک از رده‌های این قوم دارای زندگی بسته‌ای در کوهستان‌های مرکزی ایران بوده، که فرهنگ کهنی با پدیده‌های شگرف مبتنی بر قوانین و ابداعات درونی بر آن حکم فرما است و هنوز این پدیده‌های درونی رده‌های مختلف را در زندگی روزمره تاریخی آنها حدوداً مشاهده می‌کنیم.
یکی از این پدیده‌های کهن تاریخی، پدیده ارتباطی است جهت تصمیم‌گیری فرماندهی رده‌ها که با شیوه حیاتِ زیستی آنها ارتباط تنگاتنگی دارد چون رده‌های گسترده و پراکنده آنها در تپه ماهور‌ها و دره‌های کوهستانی بایستی از مرکزی حمایت شوند که نیازهای خود را در رابطه با رویدادهای طبیعی و انسانی از آن مرکز خواستار گردند.
اطلاع رسانی گفتاری صوتی سنتی یکی از این نیازها است که دارای قوانین و انواع مختلفی است که هر کدام در بردارنده محتوایی و دارای مفاهیم ویژه‌ای می‌باشند و به شیوه‌ای بیان می‌گردند و همگان وظیفه عضوی، محلی، عرفی و تابعیت‌ای دارند که در انتقال این گفتارهای سنتی مشارکت نموده و به وظایف رده‌ای خود عمل نمایند.
در این مقاله سعی بر آن بوده که گوشه‌هایی از این رویدادهای سنتی را در پهنه لر بزرگ به ویژه لرهای بختیاری، بویراحمد و بهمئی بیان کرده و شرحی از آن را بازگو نموده باشد.
کلیدواژه‌ها
- پاکزادیان، حسن. ( 1386 )، سکه های الیمائی، تهران.
در دو کتاب از این کتیبه نام برده شده است: -
تصویر سنگ نبشته ای در گُدار تختی » ، 12 سانتیمتر که در ذیل آن نوشته شده × اول – تصویر کتیبه در ابعاد 6
بهمئی کهگیلویه. کتاب: خاطرات عطا طاهری، کوچ کوچ، تجربه نیم قرن زندگی در کهگیلویه و بویراحمد، تهران،
.586 : سخن، 1388
213 . آقای - دوم – جواد صفی نژاد: عشایر مرکزی ایران، تهران، مؤسسه انتشارات امیرکبیر، 1368 ،صص 212
طاهری از روی لطف تصویر فوق را نیز برای نگارنده ارسال نمود. تصویر مربوط فقط به همت آقای طاهری تهیه
شده بود.
[بیراحمد در کتیبه همان منطقه و ایل بویراحمد است که در شرق کهگیلویه واقع شده است.]
بنگ زنی سنتی ... 45
- جمعیت و شناسنامه ایلات کهگیلویه . ( 1347 )، مؤسسه مطالعات و تحقیقات
اجتماعی، دانشگاه تهران، ماشین شده، تکثیری.
- سرلک، رضا . ( 1389 )، طایفه سرلک، شاخه کهنی از ایل بختیاری، چهار
لنگ، تهران: طهوری، اسناد محلی.
- طاهری بویراح مدی، عطا. ( 1388 )، خاطرات، کوچ کوچ، تجربه نیم قرن،
زندگی در کهگیلویه و بویراحمد، تهران: سخن.
- لوئی و اندنبرگ و کلاوس شیپمن . ( 1386 )، نقوش برجسته منطقه الیمائی ها
در دوران اشکانی ، ترجمه : دکتر یعقوب محمدی فر و آزاده محبت خو،
تهران: سمت.
- صفی نژاد، جواد . ( 1347 )، اطلس ایلات کهگیلویه ، گروه عشایری مؤسسه
مطالعات و تحقیقات اجتماعی، دانشگاه تهران.
- صفی نژاد، جواد . ( 1368 )، عشایر مرکزی ایران ، تهران : مؤسسه انتشارات
امیرکبیر.
- صفی نژاد، جواد . ( 1371 )، آبیاری در روستای شمسی بخش اشکذر یزد، ویژه
جشن نامه دکتر محمدحسن گنجی، تهر ان: سازمان جغرافیایی و کارتوگرافی
گیتاشناسی.
)