یعقوب ایران منش؛ مهدی پورهاشمی؛ حسن جهانبازی گوجانی؛ محمود طالبی؛ فریبرز عزیزی
چکیده
دانش بومی، دانش انباشته شده، مهارت‌ها و تکنیک‌های جامعه خاص است که از تعامل مستقیم آن‌ها با محیط منتج شده باشد. این دانش نشان‌دهنده اندیشه، تجربه و عمل قدیمی است که باید مورد احترام بوده و همچون منبعی از معرفت محیطی حفظ شود. در پژوهش پیش‌رو سعی شد دانش بومی سقزگیری از درختان بنه در استان چهارمحال و بختیاری تدوین شود. در این تحقیق ...
بیشتر
دانش بومی، دانش انباشته شده، مهارت‌ها و تکنیک‌های جامعه خاص است که از تعامل مستقیم آن‌ها با محیط منتج شده باشد. این دانش نشان‌دهنده اندیشه، تجربه و عمل قدیمی است که باید مورد احترام بوده و همچون منبعی از معرفت محیطی حفظ شود. در پژوهش پیش‌رو سعی شد دانش بومی سقزگیری از درختان بنه در استان چهارمحال و بختیاری تدوین شود. در این تحقیق برای نمونهگیری از جامعه محلی از روش گلولهبرفی و رویکرد شهرت استفاده شد. پس از جمعآوری اطلاعات از افراد اولیه، افراد دیگری که در موضوع پژوهش اطلاعات داشتند توسط افراد اولیه معرفی و جمعآوری اطلاعات از آن‌ها انجام گردید. در این تحقیق مصاحبهها بهصورت نیمه-ساختاریافته انجام گردید. نتایج نشان داد که مردم محلی درخت بنه را یک گیاه اقتصادی دانسته و از قطع و خسارت به آن بهشدت خودداری کرده و برای حفاظت و توسعه آن انگیزه لازم را دارا هستند. آن‌ها بیشترین استفاده از درخت بنه را مربوط به صمغ تولیدی آن میدانند که برداشت آن طی مراحل مختلف شامل انتخاب درخت، تیغزدن، کاسهبندی، دوتیشه و سهتیشه، برداشت، تصفیه و پختن سقز انجام میشود. استفاده دارویی از سقز بیشترین سهم را در بین کارکردهای این محصول بین مردم محلی دارد.
یعقوب ایران منش؛ مهدی پورهاشمی؛ حسن جهانبازی گوجانی؛ ابوذر حیدری صفری کوچی
چکیده
این مطالعه در استان چهارمحال و بختیاری و با روش گلوله برفی و مصاحبه با افراد سرشناس و نخبگان محلی و مشاهدات عینی انجام شد. به این منظور، مجموعاً 50 مصاحبه انجام و اطلاعات دریافتی با نوشتن نقطه نظرات و ضبط صوت و تصویر مستند شد. سپس با روش‌های تحلیل محتوی به تجزیه و تحلیل داده‌ها پرداخته شد. بر اساس نتایج پژوهش، مراحل تهیه زغال به‌شکل ...
بیشتر
این مطالعه در استان چهارمحال و بختیاری و با روش گلوله برفی و مصاحبه با افراد سرشناس و نخبگان محلی و مشاهدات عینی انجام شد. به این منظور، مجموعاً 50 مصاحبه انجام و اطلاعات دریافتی با نوشتن نقطه نظرات و ضبط صوت و تصویر مستند شد. سپس با روش‌های تحلیل محتوی به تجزیه و تحلیل داده‌ها پرداخته شد. بر اساس نتایج پژوهش، مراحل تهیه زغال به‌شکل سنتی شامل حفر کوره زغال ذوزنقهای شکل، قطعهبندی چوب درختان و مرتب ساختن آن‌ها در کوره، نصب دودکش در دهانه ورودی و خروجی، پوشاندن سطح چوبها به وسیله برگ خشک شده، پوشاندن عایق برگ با خاک، روشن کردن کوره زغالگیری به وسیله آتش و مسدود کردن دهانه آن، تبدیل چوبها به زغال در مدت زمان مشخص، سرد شدن کوره زغالگیری و تخلیه و بارگیری میشود. با توجه به نبود منبعی مدون و بهروز از روش زغالگیری سنتی در منابع موجود، پژوهش حاضر از نظر توجه به این دانش بومی پیشگام بوده و نتایج آن علاوه برثبت دانش محلی تهیه زغال، بر کاربرد آن صرفا در استفاده از ضایعات چوب درختان خشکیده، باد افتاده و یا هرس شده بهویژه در اکوسیستم‌های باغی تاکید دارد.
