ابوعلی ودادهیر؛ آلما رنجبر
چکیده
اهمیت بحران‌ها و گفتمان محیط‌زیستی در چند دهه گذشته به شکل‌گیری مطالعات میان‌رشته‌ای در این حوزه منجر شده است و انسان‌‌شناسان با تلقی «فرهنگ» به مثابه فصل مشترک گفتمان محیط زیستی و انسان‌‌شناسی و همچنین با توجه به ماهیّت فرارشته‌ای و میان‌رشته‌ای پژوهشهای انسان‌شناختی اعضای ثابت‌قدم و کلیدی این نوع مطالعات محیط زیستی ...
بیشتر
اهمیت بحران‌ها و گفتمان محیط‌زیستی در چند دهه گذشته به شکل‌گیری مطالعات میان‌رشته‌ای در این حوزه منجر شده است و انسان‌‌شناسان با تلقی «فرهنگ» به مثابه فصل مشترک گفتمان محیط زیستی و انسان‌‌شناسی و همچنین با توجه به ماهیّت فرارشته‌ای و میان‌رشته‌ای پژوهشهای انسان‌شناختی اعضای ثابت‌قدم و کلیدی این نوع مطالعات محیط زیستی به ویژه در موضوع آب به شمار می روند.داده‌ها و شواهد این پژوهش کیفی از طریق روشهای میدان پژوهی از جمله مشاهده مشارکتی و مصاحبه قوم‌نگارانه در میان سه طایفه از ایل قشقایی در محدوده سه شهرستان کازرون و نورآباد ممسنی در ییلاق و شهرستان دژکرد در اقلید استان فارس گردآوری شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد آب در میان عشایر ایل قشقایی نه فقط برای زندگی و پایداری زیست‌محیطی حیاتی است، بلکه آن از زوایای متعدد فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، روانی، حقوقی و جنسیتی نیز مهم است. معانی موجود درباره آب و چالش‌های آن با تأثیرپذیری از شرایط زیست‌محیطی منطقه، به مرور زمان دچار تحوّل شده است. بحرانی شدن وضعیت آب و تغییر در نوع مدیریت و بهره برداری از آب، هم تمامی ابعاد و سبک‌های زندگی عشایر قشقایی را متأثر را کرده است و هم معانی فرهنگی موجود درباره آب را تغییر داده است.
لقمان شمسی؛ ابوعلی ودادهیر؛ حمید رضا فرخ اسلاملو؛ زهره انواری
چکیده
این مقاله به مفهوم درد و نحوه التیام آن در منطقه موکریان کردستان پرداخته است. برای نیل به این هدف، دانش بومی و قومی موجود درباره درد، با توسل به روش های انسان‌شناختی و به طور خاص مردم‌نگاری، و حدود نه ماه حضور مستمر در میدان و انجام مشاهدات و مصاحبه با مطلعین کلیدی، مطالعه شده است. برای تحلیل داده ها از تحلیل روایت مبتنی بر مضمون و ...
بیشتر
این مقاله به مفهوم درد و نحوه التیام آن در منطقه موکریان کردستان پرداخته است. برای نیل به این هدف، دانش بومی و قومی موجود درباره درد، با توسل به روش های انسان‌شناختی و به طور خاص مردم‌نگاری، و حدود نه ماه حضور مستمر در میدان و انجام مشاهدات و مصاحبه با مطلعین کلیدی، مطالعه شده است. برای تحلیل داده ها از تحلیل روایت مبتنی بر مضمون و از مدل میلز و هابرمن استفاده شده است. یافتههای این مطالعه نشان میدهند به رغم وجود درمانگران مختلف محلی و سنتی در منطقه موکریان، و مدیریت و درمان درد و بیماری با شیوهها و شگردهای مخصوص به خودشان، درد به عنوان مسأله ای سخت، برای مردمان قوم کرد امری غیر قابل پذیرش و شخصی است، و آنها برای ابراز آن عمدتاً از استراتژی انکار استفاده میکنند و این در غالب داستانها، روایتها، و ضربالمثلها منطقه نیز قابل مشاهده است. شرایط زیست‌محیطی موکریان زمینه را برای پرورش افراد قوی، نستوه و دلاور مهیا میکند و فرهنگ هم داستان با این شرایط هرگونه ضعف و ناتوانی را نهی مینماید، لذا مردم در شرایط درد و بیماری از خود ضعف نشان نمیدهند؛ چون سر خم کردن در برابر درد با ارزش های مردانگی منطبق نیست.
ابو علی ودادهیر؛ موسی الرضا غربی؛ منیژه مقصودی؛ نسرین امیدوار
چکیده
انسان‌‌شناسی به عنوان رشتهای که هدفش فهم انسان و جایگاه آن در نظم طبیعی امور است از سوی به امور که بدیهی میانگاریم توجه میکند و از سویی به اموری که برایمان مبهم است، توجه میکند. در این راستا این مقاله در حوزۀ انسان‌‌شناسی تغذیه با رویکردی مردمنگارانه و ملهم از رویکردهای مادی در تحلیل سیستمهای فرهنگی به بررسی الگوها ...
بیشتر
انسان‌‌شناسی به عنوان رشتهای که هدفش فهم انسان و جایگاه آن در نظم طبیعی امور است از سوی به امور که بدیهی میانگاریم توجه میکند و از سویی به اموری که برایمان مبهم است، توجه میکند. در این راستا این مقاله در حوزۀ انسان‌‌شناسی تغذیه با رویکردی مردمنگارانه و ملهم از رویکردهای مادی در تحلیل سیستمهای فرهنگی به بررسی الگوها و شیوه‌های مصرف غذایی گیاه کما و باورهای فرهنگی مرتبط با آن در منطقهای در جنوب سبزوار میپردازد. نتایج این بررسی حاکی از اهمیت قابل ملاحظه این گیاه مرتعی در بستر جوامع دامپرو منطقۀ مورد مطالعه است. به جهت اهمیت و کارکردی که این گیاه در چرخۀ حیاتی منطقه دارد، صورتبندی فرهنگی خاصی از آن در جامعه مورد مطالعه شکل یافته است. در این تصویر فرهنگی تلاش بر آن شده است با نوعی ساز وکار نامقدسساز از این گیاه حفاظت گردد. در واقع به واسطه اهمیتی که گیاه کما در سطح محیطی و اقتصادی بافت دامپرور منطقه دارد، در سطح فرهنگی، در قالب یک برهمکنشی فرهنگی نوعی فرهنگ حفاظتگر دربارۀ آن شکل یافته است. این فرهنگ حفاظتگر موجب تأثیراتی در حوزۀ اندیشه و عمل کنشگران منطقه در ارتباط با این گیاه شده است.
