دانش بومی
مهجبین ردایی؛ اسماعیل صالحی
چکیده
سیماهای فرهنگی که ثمره تغییرات متنوع و متأثر از تحولات و بحران های ناشی از فرایندهای طبیعی یا انسانی هستند، می توانند مرجعی ارزشمند برای یادگیری، تصمیم گیری و برنامه ریزی در مواجهه با تغییرات در دنیای معاصر باشند. هدف مطالعه، طراحی مدل مفهومی تداوم فرایند تکاملی سیمای فرهنگی در مواجهه با تغییرات اقلیمی با استفاده از روش ...
بیشتر
سیماهای فرهنگی که ثمره تغییرات متنوع و متأثر از تحولات و بحران های ناشی از فرایندهای طبیعی یا انسانی هستند، می توانند مرجعی ارزشمند برای یادگیری، تصمیم گیری و برنامه ریزی در مواجهه با تغییرات در دنیای معاصر باشند. هدف مطالعه، طراحی مدل مفهومی تداوم فرایند تکاملی سیمای فرهنگی در مواجهه با تغییرات اقلیمی با استفاده از روش گراندد تئوری انجام شد. نمونه گیری به صورت هدفمند با 30 نمونه، جمع آوری دادهها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام گرفت. در پی تبیین مفهوم سیمای فرهنگی و تحلیل سیر تکاملی آن مبتنی بر نظریه ساخت یابی، اکولوژی سیمای سرزمین و تغییر، نتایج مطالعه نشان داد که تداوم تکامل سیماهای فرهنگی در برابر تنشهای محیطی از جمله تغییرات اقلیمی، مستلزم کشف و یادآوری تجربههای زیسته در طول لحظات تغییر، یادگیری و بهره گیری از رویکردهای کاهش اثرات، سازگاری با تغییرات و در نهایت رویکرد ارزشآفرین و بازآرا است. کاربست این مدل در تدوین راهبردها در مقیاسهای زمانی- مکانی می تواند نه تنها منجر به ارتقاء تاب آوری اقلیمی سیماهای فرهنگی شود، بلکه تداومی در سیر تکامل را رقم می زند.
مهجبین ردایی؛ اسماعیل صالحی؛ حسن مقدم؛ فرود آذری دهکردی؛ مهشید ردایی
چکیده
نظامهای ساختاری، عملکردی و مدیریتی پایدار و یکپارچه منابع آبی با تأکید بر درک پـویـایی، تعامل و هم تکاملی نظامهای پیوسته انسان-آب، مفاهیمی نظیر هیدرولوژی محیطزیستی، هیدرولوژی اجتماعی، جامعهشناسی آب و... را خلق کردهاند. سیر تکاملی علم هیدرولوژی مبتنی بر تئوری سیستمهای اجتماعی-اکولوژیک با چالشهای متنوع از جمله حلقه مفقوده ...
بیشتر
نظامهای ساختاری، عملکردی و مدیریتی پایدار و یکپارچه منابع آبی با تأکید بر درک پـویـایی، تعامل و هم تکاملی نظامهای پیوسته انسان-آب، مفاهیمی نظیر هیدرولوژی محیطزیستی، هیدرولوژی اجتماعی، جامعهشناسی آب و... را خلق کردهاند. سیر تکاملی علم هیدرولوژی مبتنی بر تئوری سیستمهای اجتماعی-اکولوژیک با چالشهای متنوع از جمله حلقه مفقوده سرمایه اجتماعی، مدیریت محلی و بازآفرینی عقلانیت اکولوژیک حاکم بر نظام منابع مشترک روبرو است که ضرورت شناخت تعامل معنایی و همتکاملی عقلانیت اکولوژیک و هیدرولوژی اجتماعی را ایجاب میکند. پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی با هدف تدوین چارچوب مفهومی بسط سیر تکاملی هیدرولوژی اجتماعی مبتنی بر بنیان فکری عقلانیت اکولوژیک حاکم بر میراث آبی کهن است. تحلیل وجوه اشتراک و افتراق عقلانیت اکولوژیک و هیدرولوژی اجتماعی و مسیرهای مطالعاتی آنها مبتنی بر تحلیل مقایسهای انجام شد. نتایج بر تحقق بینش جدید در پرتو عقلانیت اکولوژیک تأکید دارد که ضمن پیوند رویکردهای رویهای و محتوایی، چارچوبی را برای هم تکاملی نظامهای پیوسته، همراه با پتانسیل درک کامل پیچیدگیها، ارتباطات و بازخوردها، تبدیل تناقظات به تعاملات، تحلیل وقایع گذشته، تقویت مشارکت گروههای ذینفع و ذینفوذ، پیشبینی پیامدهای درازمدت تصمیمات امروز فراهم آورد و فرایندهای سیاستگذاری، تصمیمسازی و تدوین راهبردهای مدیریتی کارآمد در مقیاسهای متنوع محلی، ملی، منطقهای را تسهیل نماید.
مهجبین ردایی؛ اسماعیل صالحی؛ شهرزاد فریادی؛ محمدرضا مثنوی؛ لعبت زبردست
چکیده
غفلت از شاخصهای بنیادین اکولوژیک شهری منجر کاهش تابآوری در برابر تغییر شرایط محیطی میشود. سیستمهای اجتماعی- اکولوژیک کهن نتایج چندین هزاره مداخلات درسیمای سرزمین و ذخیرهگاهی ارزشمند از تجربیات موفق و ناموفق است که میتواند به عنوان محرک یا بازدارنده تصمیمات در فرایندهای برنامهریزی آتی عمل نماید. هدف مطالعه حاضر استنتاج ...
بیشتر
غفلت از شاخصهای بنیادین اکولوژیک شهری منجر کاهش تابآوری در برابر تغییر شرایط محیطی میشود. سیستمهای اجتماعی- اکولوژیک کهن نتایج چندین هزاره مداخلات درسیمای سرزمین و ذخیرهگاهی ارزشمند از تجربیات موفق و ناموفق است که میتواند به عنوان محرک یا بازدارنده تصمیمات در فرایندهای برنامهریزی آتی عمل نماید. هدف مطالعه حاضر استنتاج اصول و قواعد عقلانیت اکولوژیک حاکم بردالانهای جریان باد و ارائه راهبردهای ساختاری-عملکردی در شبکههای اکولوژیک شهرهای کهن کویری (شهر یزد به عنوان مورد مطالعاتی) به منظور ارتقاء تابآوری است. روش تحقیـق بـر مبنـای تحلیـل محتـوای ادبیـات موضوع، به بازبینی اهمیت دالانهای اکولوژیک در ارتقاء تابآوری شهری، استنتاج اصول عقلانیت اکولوژیک میپردازد و سـپس با تحلیـلی اکتشـافی، اصول و قواعد عقلانیت اکولوژیک حاکم بر شبکههای دالانی جریان باد در شهر یزد، در سه مقیاس کلان (شهری-فراشهری)، میانی (محلهای) و خرد (بناهای ساختمانی) بازشناسی میشود. نتایج مطالعه حاکی از آن است که الگوهای ساختاری-عملکردی، موقعیت قرارگیری و جهت گیری، تناسبات و نظم هندسی، اتصالات و ارتباطات، جنس و رنگ مصالح، تنوع ساختاری-عملکردی و ترکیب ساختاری-عملکردی در دالانهای جریان باد و راهبردهای بازآفرینی ساختاری-عملکردی مبتنی بر عقلانیت اکولوژیک در شبکههای دسترسی و دالانهای شهری از اهمیت قابل توجهی در ایجاد شبکههای اکولوژیک و ارتقاء تابآوری برخوردار است.
مهجبین ردایی؛ اسماعیل صالحی؛ شهرزاد فریادی؛ محمدرضا مثنوی؛ لعبت زبردست
چکیده
امروزه سیمای سرزمین بسیاری از شهرهای کهن کویری با دارا بودن بسترهای طبیعی و الگوهای یکپارچه حاصل از کنشهای انسانی و محیطهای طبیعی در قالب سکونتگاه، رو به زوال گرائیده است. رنگ باختن بنمایههای پایداری و تابآوری، بر لزوم بازشناسی و کاربست مفاهیم حاکم بر ساختار و عملکرد شبکههای اکولوژیک و الگوهای حاصل از تعاملات سیستمهای ...
بیشتر
امروزه سیمای سرزمین بسیاری از شهرهای کهن کویری با دارا بودن بسترهای طبیعی و الگوهای یکپارچه حاصل از کنشهای انسانی و محیطهای طبیعی در قالب سکونتگاه، رو به زوال گرائیده است. رنگ باختن بنمایههای پایداری و تابآوری، بر لزوم بازشناسی و کاربست مفاهیم حاکم بر ساختار و عملکرد شبکههای اکولوژیک و الگوهای حاصل از تعاملات سیستمهای اجتماعی-اکولوژیک که بازتابی از اصول عقلانیت اکولوژیک در فرایند برنامهریزی شهری بوده است، تأکید دارد. در مطالعه تطبیقی- استنتاجی حاضر، با استفاده از روش اسنادی و مطالعه منابع مکتوب، ضمن تحلیـل محتـوایی ادبیـات موضوع، به تبیین عقلانیت اکولوژیک و استنتاج اصول عقلانیت اکولوژیک پرداخته شده است. بر اساس مطالعات میدانی، و استنتاج معیارهای ساختاری، عملکردی و مدیریتی حاکم بر سازههای آبی شهر یزد، مصادیق اصول عقلانیت اکولوژیک در سازههای آبی کهن در سه مقیاس کلان، میانی و خرد در سیمای سرزمین شهر یزد مورد واکاوی قرار گرفته است. یافتهها حاکی از آن است که معیارهای ساختاری، عملکردی و مدیریتی سازههای آبی تاریخی با اصول عقلانیت اکولوژیک منطبق است. عقلانیت اکولوژیک با ایجاد ترکیببندی، آرایش فضایی، ارتباط و تنوع عملکردی لکهها و کریدورهای اختلاطی در شبکه سازههای آبی شهر کویری یزد، زمینهای را برای ایجاد شبکههای اکولوژیک و پایداری سیماهای سرزمین شهری ایجاد نموده است.
