Document Type : Research Paper

Authors

tehran

Abstract

.



In this paper, the present researchers tried to review the elements and components existing between the Safavid era and the principles and architectural techniques of that period; in this sense, purity and cleanliness are also introduced along with the concepts of hidden aspects and finding the water architecture. However, in order to solve the critical problems in the water sphere, the unique features of our culture and beliefs are of particular importance to Iranians at that time. Therefore, in this paper, emphasizing the ancient symbols and images that their secret, according to Jung, is unconscious, we emphasize the symbols and beliefs in the context of the culture of the Iranian society, whose various forms have emerged, especially in the ritual of purity and the purification forms allegorical and metaphorical forms in the form of arts or belief beliefs. These forms, which are rooted in mythological beliefs (also the myths), have been a religious practice, and in the structures of Islamic art, the sanctity and purification of the window of this form have entered the arena of art with the appearance of water, and in the streams of beliefs and signs and symbols. The architecture of Isfahan school is fertilized with the help of its knowledge of time, and neglecting it causes the decline and decline of the Safavid era, and its effects appear to continue in the subsequent periods.

Keywords

 
-   فرشید نیک، فرزانه؛ طاووسی، محمود وافهمی،رضا. (1392)، بازتاباندیشه‌هایایرانیاسلامیدرهنرایران (سیرتطورجلوه‌هایباروریدرصورت‌هایگوناگونهنریتاعصرصفوی). نشریهزندرفرهنگوهنر،دورة 5،شماره 2.
-   مجموعه مقالات دومین همایش بین‌المللی معماری مساجد. (1380)، تهران: دانشگاه هنر، ج 1.
-   فرهادی، مرتضی. (1377)، مختصات شیء مقدس و اصل هم ربایی قطب‌های هم نام. نمایه پژوهش، ش 7-8..
-   ارنست گروبه و دیگران، (1379)، معماری جهان اسلام، ویراستار: جرج میشل، ترجمه: آژند، تهران: مولی.
-   لیتکوهی، ساناز و ساچلی. (1391)، آب، حضور هنر مقدس و شفاف (بررسی جایگاه آب در معماری ایرانی-اسلامی). شماره 4، ویژۀ هنر دینی.
-   یونگ، کارل گوستاو. (1377)، انسان و سمبل‌هایش، ترجمه: محمود سلطانیه، تهران: جام.
-   اخوان بهبهانی. (1382)، عبدالهادی، مقاله نقش‌آفرینی آب در اسطوره‌های سومری و بابلی، کتاب ماه هنر، ش 57 و 58.
-   استیرلن، هانری. (1377)، اصفهان تصویری از بهشت، انتشارات فرزان روز، بی‌جا.
-   بندهش. (1380)، انتشارات توس، بی‌جا. س ۶۴.
-   بهار، مهرداد. (1378)، پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: نشر آگه.
-   بهار، مهرداد. (1376)، از اسطوره تا تاریخ، ویراستة ابوالقاسم اسماعیل‌پور، تهران: چشمه. س ۳۲.
-   جواهری، پرهام و محسن. (1380 ش)، چارۀ آب در تاریخ فارس، کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، گنجینه ملی آب ایران، تهران.
-    دانش‌دوست، یعقوب. (1369)، مقالۀ «باغ ایرانی، مجله اثر، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور،شماره 18-19.
-   شاکری، مریم. (1382)، مقالۀ «آب و باغ ایرانی»، کتاب ماه هنر، ش 57-58 تهران.
-   صمدی، مهرانگیز. (1367)، ماه در ایران، از قدیم‌ترین ایام تا ظهور اسلام، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
-   علم الهدی، هدی. (1382)، آبدرمعماریایرانی، مجموعهمقاله‌های همایشبین‌المللیانسان و آب، نشر پژوهشکدهمردم‌شناسی.
-   مجموعه مقاله‌های همایش حمام در فرهنگ ایرانی. (1384)، انتشارات سازمان میراث فرهنگی و صنایع‌دستی و گردشگری، پژوهشکده مردم‌شناسی.
-   علیپور نسیم و ولی‌زاده، نیما. (1384)، مجموعه مقاله‌های همایش حمام در فرهنگ ایرانی.
-   عمید، حسن. (1360)، فرهنگ فارسی عمید، انتشارات امیرکبیر، تهران. س ۷۳، چاپ سوم.
-   مجموعه نویسندگان. (1367)، دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، تهران.
-   نظر زاده، مهدی. (1385)، ارزش آب در قرآن و روایات اسلامی، شرکت آب و فاضلاب استان قم.
-   هادیان شیرازی، عبدالرسول. (1389 ش)، «موعود در قرآن: سلام بر مظهر آب روان»، قسمت هشتم، پیاپی 14، نشریه موعود، تهران.
-   شایسته فر، مهناز. (1384)، هنر شیعی، تهران: مؤسسۀ مطالعات هنر اسلامی.
-   شایگان، داریوش. (1380)، افسون زدگی جدید؛ هویت چهل‌تکه و تفکر سیار، مترجم: ولیانی، فاطمه، ج 3، تهران: نشر پژوهش فروزان روز. س ۲۲.
-   آشنا، حسام‌الدین و روحانی، محمدرضا. (1389)، هویت فرهنگی ایرانیان از رویکردی نظری تا مؤلفه‌های بنیادین، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره سوم، شماره 4.
-   آشنا، حسام‌الدین و روحانی، محمدرضا. (1389)، از حیات معقول تا حیات طیبه؛ درآمدی بر فلسفه فرهنگ شیعی از منظر علامه جعفری (ره) و علامه طباطبائی (ره)، فصلنامه علمی-پژوهشی شیعه شناسی.
-   بوذری‌نژاد، یحیی. (1391)، آسیب‌شناسی وضعیت سیاسی، اجتماعی عصر صفوی از دیدگاه-ملاصدرا. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران: پژوهش‌های ایران‌شناسی.
-   شیرازی ،صدرالدین (ملاصدرا). (2002)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، دار احیاء التراس العربی، بیروت.
-   شیرازی ،صدرالدین (ملاصدرا). (1376)، مثنوی ملاصدرا، به کوشش مصطفی فیضی، کتابخانه آیت‌الله مرعشی، قم .
-   شیرازی ،صدرالدین (ملاصدرا). (1378)، المظاهر الالهیة فی اسرار العلوم الکمالیة،ترجمه:  محمد خامنه‌ای،؟؟؟  تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
-   شیرازی ،صدرالدین (ملاصدرا). (1380)، المبدا و المعاد، تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، قم.
-   شیرازی ،صدرالدین (ملاصدرا). (1360)، الشواهد الربوبیه، ج 2، تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی، المرکز الجامعی للنشر، مشهد.
-   شیرازی ،صدرالدین (ملاصدرا). (1375)، الشواهد الربوبیه، ترجمه: جواد مصلح، ج 2، سروش، تهران.
-   شیرازی ،صدرالدین (ملاصدرا). (1379)، تفسیر القرآن الکریم، چ 2، ج 7، تصحیح محمد خواجوی بیدار، قم.
-   شیرازی ،صدرالدین (ملاصدرا). (1383)، شرح اصول کافی، تصحیح محمد خواجوی ، تهران:پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ دوم.
-   شیرازی ،صدرالدین (ملاصدرا). (1340)، رساله سه اصل، تصحیح سید حسن نصر، دانشگاه تهران: تهران.
-   شیرازی ،صدرالدین (ملاصدرا). (1381)، کسر اصنام الجاهلیه، تصحیح محسن جهانگیری، بنیاد حکمت صدرا، تهران.
-   طباطبایی، سید جواد. (1373)، زوال اندیشه‌های سیاسی در ایران. کویر. تهران.
-   مهدوی زادگان، داوود. (1389)، برداشت امتناعیون از وجه تأثیرگذاری حکمت متعالیه بر اندیشه سیاسی ایران معاصر، مجموعه مقالات سیاست متعالیه از منر حکمت متعالیه،قم:پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم.
-   لکزایی، شریف. (1389)، مسئله صدرالمتالهین در کسر اصنام الجاهلیه، مجموعه مقالات سیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه،قم:پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
-   مطهری، مرتضی. (1362)، خدمات متقابل اسلام و ایران، قم: انتشارات صدرا.
-   مطهری، مرتضی. (1372)، پیرامون انقلاب اسلامی، قم: انتشارات صدرا.
-   شریعتی، علی. (1379)، بازشناسی هویت ایرانی-اسلامی، تهران: انتشارت الهام.
-   پاکزاد،جهانشاه. (1386)، راهنمایطراحیفضاهایشهریدرایران،معاونتشهرسازیومعماریایران.
-   گلچینفر،صهبا. (1383)، عواملمؤثربرتعاملاجتماعیدرفضاهایشهری.
-   عباسزادگان،مصطفی. (1384)، بحرانادراکیرفتاریدرفضاهایشهری،ویژه‌نامهطراحیشهرداری،شهرداری‌ها، شماره 23.
-   پاکزاد،جهانشاه. (1385)، راهنمایطراحیفضاهایشهریدرایران، شرکتطرحونقشپیام.
-   محمدی،حسام. (1393)، بررسیآرامشوانرژیمتافیزیکدرمفاهیمالگوهایمعماریواسلامیایران س ۱۱۲.
-   انصاری، مجتبی و حقیقت‌بین، مهدی (۱۳۸۸)، باغشهر اصفهان، آرمانشهر صفوی.
-   لقمانی، حدیث و غفاری، عباس. (1393)، موسیقیآب: جلوه‌های شنیداریآبدرطراحیشهری. تهران: اولین همایش ملی شهرسازی، مدیریت شهری و توسعه پایدار.
-   کمپفر، انگلبرت. (۱۳۶۳)، سفرنامه کمپفر، با ترجمه: کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی.
-   اهری، زهرا. (۱۳۸۵)، مکتب اصفهان در شهرسازی: دستور زبان طراحی شالوده شهری، تهران: فرهنگستان هنر.
-   استفان پانوسی. (1382)، گرایش‌های علمی و فرهنگی در ایران از هخامنشیان تا پایان صفویه، تهران: بلخ.
-   میرانی، صدرالدین. (1347)، زندگی و تمدن در قرون‌وسطا و نقش ایران در علوم مغرب زمین.
-   لنگلی، اندرو. (1389)، اروپا در قرون‌وسطی، ترجمه: معصومه زارع، تهران: سبزان، س ۱۸۷.
-   دورانت، ویلیام جیمز. (1337)، تاریخ تمدن، ترجمه: ابوالقاسم طاهری، ج 4، بخش چهارم.
-   عفیف عبدالفتاح طباره. (1993)، روح الدین الاسلامی.
-   پی یر روسو. (1358)، تاریخ علوم، ترجمه: حسن صفاری.
-   حکمت الله ملأ صالحی. (1385)، «تأملی در پاره‌ای از ویژگی‌های مقولۀ زیباشناسی ظرافت و برخی از صور آن در عهد صفوی»، مجلۀ گلستان هنر، شماره 3.
-   مهدی بازرگان. (1322)، مطهرات در اسلام،انتشارات الفتح.
-   حسین یزدی. (1390)، فتوت، شجاعت، پهلوانی، قهرمانی و ورزش در ایران عصر صفوی، نشریةمدیریتورزشی،شماره 10.
-    سیوری، راجرز. ترجمه: کامبیز عزیزی. (1366)، ایرانعصرصفوی،تهران: نشر مرکز.
-   سیوری، راجرز. (1366)، دربابصفویان،ترجمه: رمضانعلیروحالهی، تهران:نشرمرکز.
-   ملکم همیلتون. (1377)، جامعه‌شناسی دین. ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: موسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان.
-   محمودیان، صفا و قیومی بیدهندی، مهرداد. (1391)، مقاله هناجار؟؟؟؟/ مادی: نظام مدیریت آب در اصفهان صفوی، دو فصلنامه دانشگاه هنر، نامۀ معماری و شهرسازی.
-   احمدی، بابک. (1386)، از نشانه‌های تصویری تا متن، تهران: مرکز.
-   هاوکس، ترنس. (1377)، استعاره، ترجمه: فرزانه طاهری، تهران: مرکز.
-   مجهول المولف. (1345)، بحر الفوائد. (دایره المعارف شامل کلام و تصوف و فقه سیاست.) به کوشش محمدتقی دانش‌پژوه. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
-   محمد بن حسن الحرالعاملی، وسائل الشیعه. چاپ عبدالرحیم ربانی شیرازی. ج هفدهم.
-   فخار تهرانی، فرهاد. (1379)، «حمام‌ها در نظرگاه زمان»، دانشکده معماری، دانشگاه شهید بهشتی، دوره: 10 شماره 30.
-   کیانی، محمد یوسف. (1379)، معماری ایران در دروان اسلامی، سمت، تهران.
-   بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم. (1372)، رساله نوین فقهی پزشکی (1): بهداشت، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ 1.
-   بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم. (1374)، رساله نوین فقهی پزشکی (2): بهداشت، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ 2.
-   ریمون آرون. (1362)، مراحل اساسی اندیشه در جامعه‌شناسی. ترجمه: باقر پرهام، ج 2. تهران: سازمان انتشارات، آموزش انقلاب اسلامی.
-   -کولسنیکف، آ، ای. (1389)، ایران در آستانه سقوط ساسانیان، ترجمه: محمد رفیق یحیایی، کندوکاو، تهران.
-   لاکهارت، لارنس. (1385)، «نگاهی به تاریخ اصفهان»، ترجمه: افرا بانک، گلستان هنر، شماره 5.
-   -برینیولی، ژان. (1385)، «بینش شاه‌عباس: شهرسازی سلطنتی اصفهان»، ترجمه: داود طبایی، گلستان هنر، شماره 5.
-   کامروا، محمدعلی. (۱۳۷۷)، بهشت، آرمان معماری و شهرسازی اسلامی، در نخستین مجموعه مقالات ارگ بم: تاریخ معماری و شهرسازی ایران، جلد نخست، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
-   آلبرماله و ژول ایزاک. (1388)، تاریخ قرون‌وسطی تا جنگ صدساله، ترجمه: عبدالحسین هژیر، سمیر.
-   رابرت ماسی. (۱۳۶۶)، پطر کبیر، ترجمه: ذبیح‌الله منصوری، ت‍ه‍ران: انتشارات زری‍ن.
-   شهابینژاد، علی وامین‌زاده، بهناز. (1391)، منظرورودیمیداننقش‌جهاناصفهان؛ارزش‌هاومسئله‌ها.
-   هنرفر،لطف‌الله. (1350)، میداننقش‌جهاناصفهان،هنرومردم،شماره 105.
-   حبیبی،سیدمحسن. (1384)،شارتاشهر،انتشاراتدانشگاهتهران، چاپششم.
-   ریچاردز، فرد. (1343)، سفرنامه فرد ریچاردز، ترجمه: صبا، مهین دخت، تهران: انتشارات بنگاه ترجمه: و نشر کتاب تهران.
-   کلود انه، (1370)، سفرنامه کلود انه: گل‌های سرخ اصفهان، ترجمه: جلوه، فضل‌الله، تهران: نشر روایت.
-   شاردن،ژان. (1345)،سیاحت‌نامهشاردن،ترجمه: محمدلویعباسی،تهران: انتشاراتامیرکبیر.
-   جملی کارری. (1350)، به نقل از مجله خواندنی‌ها. شماره‌های ۴ آبان  و ۸ آبان.
-   کرنلیوس لوبرون. (1350)، به نقل از مجله خواندنی‌ها. شماره‌های ۴ آبان  و ۸ آبان.
-   ویلفرید بلانت. (1384)، اصفهان مروارید ایران، مترجم محمدعلی موسوی فریدنی، اصفهان: خاک.
-   خاطره، مروج تربتی و حسین پور، نادری. (1392)، بررسی تداوم سنت‌های مؤثر در شکل‌گیری پل خواجو-بر اساس مطالعه تطبیقی پل‌های تاریخی شهر اصفهان. باغ نظر، شماره 27 .
-   کیانی، محمد یوسف. (1374)، تاریخ هنرمعماری ایران در دورۀ اسلامی.
-   دلاواله، پیترو. (1361 ه ش)، سفرنامه پیترو دلاواله. ترجمه: همایون فره وشی، چاپ سعدی.
-   شایسته محمود رضا و قاسمی منصور. (1383)، اصفهان بهشتی کوچک اما زمینی، نقش خورشید، چاپ 1.
-   فرهادی، مرتضی. (1372)، «گیاهان و درختان مقدس در فرهنگ ایرانی». آینده، سال نوزدهم. ش 4-6.
-   فرهادی، مرتضی. (1373)، «زمینه‌های فرهنگی در منابع طبیعی». فصلنامه جنگل و مرتع، شماره 25.
-    ژوژ ؟؟؟بالاندید. (بهار 1377)، «دیدگاه انسان‌شناسی نوین درباره تغییر امر قدسی در جوامع سنتی». ترجمه: هوشنگ فرهیخته. نامه فرهنگ (ویژه‌نامه تبادل و تهاجم فرهنگی) شماره 29.
-   مظلومی، رجبعلی. (1366)، روزنه‌ای به باغ بهشت.
-   مدد پور، محمد. (1374)، تجلیات حکمت معنوی در هنر اسلامی. تهران: امیرکبیر.
-   مدد پور، محمد. (1377)، حکمت معنوی و ساحت هنر. تهران: حوزه هنری.
-   ستاری، جلال. (1372)، مدخلی بر رمزشناسی عرفانی. نشر مرکز، چاپ اول.
-   م.لوفلر دولاشو. (1364)، زبان رمزی افسانه‌ها، ترجمه: جلال ستاری، انتشارات توس.
-   پوپ، آرتوراپهام. (1365)، معماری ایران: پیروزی شکل و رنگ، ترجمه: افسر، کرامت الله.تهران: فرهنگسرا (یساولی).
-   پوپ، آرتوراپهام. (1363)، معماری ایران، ترجمه: بصیری، رضا، تهران: گوتنبرگ.
-   توسلی، محمود. (1376)، قواعد و معیارهای طراحی فضای شهری، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
-   اردلان، ن‍ادر و بختیار، لاله. ‌(1380)،ح‍س وحدت: س‍نت عرفانی در معماری ایرانی، ترجمه: حمید شاه‍رخ، اصفهان: ن‍ش‍ر  خاک.
-   اولیویه، گیوم آنتوان. (1371)، سفرنامه اولیویه، تاریخ اجتماعی اقتصادی ایران در دوران آغازین عصر قاجار، ترجمه: محمد طاهر میرزا، تهران: اطلاعات.
-   همایون، غلامعلی. (1383)، اسناد مصور اروپاییان از ایران، . ج 1، توماس هربرت. دانشگاه تهران،چاپ 2.
-   لوتی، پیر. (۱۳۷۲)، سفرنامه به‌سوی اصفهان،ترجمه: بدرالدین کتابی، تهران: اقبال.
-   دیولافوا، ژان. (1361)، سفرنامه دیولافوآ در زمان قاجاریه: ایران و کلده، ترجمه: و نگارش فره وشی، (مترجم همایون سابق)، تهران: خیام .
-   گرس، ایون. (1371)، سفیر زیبا، سرگذشت و سفرنامه فرستاده فرانسه در دربار شاه سلطان حسن صفوی، ترجمه: علی‌اصغر سعیدی. انتشارات: تهران.
-   تاورنیه، ژان باتیست. (1383)، سفرنامه تاورنیه، ترجمه: حمید، شیرانی. تهران: نیلوفر.
-   حبیبی، سید محسن. (1377)، مکتب اصفهان در شهر، س ۹۸ سازی، مجله: هنرهای زیبا، دانشگاه تهران: شماره 3.
-   لمبتون، آن.س.(1345)، مالک و زارع در ایران، ترجمه: امیری، منوچهر، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
-   نرمان ل، مان. (1352)، اصول روانشناسی، ترجمه: ساعتچی محمود، تهران: انتشارات امیرکبیر، ج اول.
-   اصفهانی، محمدمهدی بن محمدرضا. (1368)، نصف جهان فی تعریف الاصفهان، تصحیح و تحشیه: منوچهر ستوده، امیرکبیر، تهران.
-   سجادی نائینی، سید مهدی. (1380)، راهنمای جدید شهر اصفهان، انتشارات سازمان ایرانگردی و جهانگری استان اصفهان: چاپ نقش‌جهان، نوبت اول.
-   بری، تامس. (1384)، رمز و بنا و آیین، ترجمه: مهرداد قیومی، فصلنامة خیال، تهران: فرهنگستان هنر، شماره 13.
-   بهمنی قاجار، محمد. (1386)،  تقدس آب در فرهنگ کهن ایـران، روزنامـة ایـران، شماره پیـاپی 3603.
-   باستانی پاریزی، محمدابراهیم. (1348)، سیاست و اقتصاد عصر صفوی، صفی علیشاه، تهران.
-   پور خالقی چترودی، مهدخت. (1377)، نمادهای هم پیوند با درخت، نشـریة دانشـکدة ادبیـات و علوم انسانی، مشهد: دانشگاه فردوسی، شماره 3 و 4.
-   رضی، هاشم. (1381)، آیین مهر، تاریخ آیین راز آمیز میترایی در شـرق و غـرب از آغـاز تـا امـروز، تهران: بهجت.
-   شایسته فر، مهناز. (1387)، تأثیرپذیری کلیساهای اصفهان از معماری دورة صفوی، دوفصـلنامة مطالعات هنر اسلامی، تهران: شماره 8.
-   شجاع نوری، نیکو. (1385)، درخت، نقشی بر فرش، رویـی بـر عـرش، فصـلنامة گلجـام، انجمن علمی فرش ایران، شماره 3.
-   صارمی، علی‌اکبر و رادمرد، تقی. (1376)، ارزش‌های پایدار در معماری ایران، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
-   گویری، سوزان. (1385)، آناهیتا در اسطوره‌های ایرانی، تهران: ققنوس.
-   هینلز، جان. (1382)، شناخت اساطیر ایران، ترجمه: ژاله آموزگار و احمد تفضلی، تهران: چشمه.
-   بیدهندی، محمد. (۱۳۸۳)، بررسی و تحلیل نسبت «انسان» با «عالم» در فلسفه ملاصدرا، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، شماره ۱۱.
-   دیبا، داراب. انصاری، مجتبی. (۱۳۷۷)، ” باغ ایرانی”، در نخستین مجموعه مقالات ارگ بم: تاریخ معماری و شهرسازی ایران، جلد نخست، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
-   یوسف ثانی، محمود. (۱۳۸۱)، اصالت وجود و کلی طبیعی، در حکمت متعالیه و فلسفه معاصر جهان از مجموعه مقالات همایش بزرگداشت حکیم صدرا المتألهین، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
-   عمرانی، مرتضی. (1384)، در جستجوی هویت شهری اصفهان، ناشر، وزارت مسکن و شهرسازی. چاپ 1.
-   ایروانی، محمود و خدا پناه،محمدکریم. (1371)، روانشناسیاحساسوادراک،سازمانمطالعهوتدوینکتبعلومانسانی دانشگاه‌ها.
 
-    Herbert Thomas, travels in persia (1622-1627). george routledges and sons, landon, 1928.
-    Baker, geoffry.h (1992). design strategies in architecture, New York: Van nostrad reinhold pub.co.
-    Brümmer, Vincent (1993).  The Model of Love: A study in philosophical Theology, Cambridge: Cambridge University Press.
-    Golan, Ariel (1991). Myth and Symbol symbolism in prehistoric religions, Jerusalem: Schoen Books.
-    Strang, veronica (2005). common senses: water, semsory experience and generation of meaning,sago
-    Schama, simon (1996). landscape and memory, london: fonta press
-    www.isfahanziba.ir/sites/default/files/newspaper/1395/05/.../10.pdf
-    www.parnianuk.com
-    www.georgeortiz.com
-    www.isna.ir
-    www.snn.ir
-    www.iqna.ir
-    www.ettelaat.com/etiran/?p=291418
-    www.richt.ir