Document Type : Research Paper

Authors

1 University of Jiroft, Jiroft, Iran

2 Yasouj University

Abstract

Cooling production strategy is one of the ancient and indigenous strategies in the cultural region of Halilrood. The cultural region of Halilrood has long summers that sometimes last for eight months. So, it was impossible to live in this area without cooling strategies. Through the current study, structures such as Kavar, Adoorband, Yakhtekan and Bonbolook were investigated. The Adoorband materials are mostly plants, palm trees, nettle and Adoor. Moreover, Yakhtekan is in common with Adoorband by using of nettle and Adoor, but unlike Adoorband, raw mud and brick are used to build its foundation and the walls. The Bonbolook is built without foundation and wall, it is only for outdoor use and to enjoy Sho-bad. All of these structures have been used in the geography of Halilrood, Makran and Hormozgan. Consequently, the main purpose of the present paper is to answer the following question: What environmental and climate-based structures emerged in cooling production? In this study, research data is gathered by observation, field studies, interviews, and library tools and discussed in a descriptive and analytical manner. The first and the most important finding of this study is that structures such as Kavar, Adoorband, Yakhtekan and Bonbolook have cooling function. And also, they were used to preserve perishable food during the hot season

Keywords

 
-   ابن حوقل، ابوالقاسم. (1345). صوره‌الارض. ترجمه: دکتر جعفر شعار. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
-   استخری، ابی اسحاق ابراهیم بن محمد. (1347). مسالک‌الممالک. به اهتمام ایرج افشار. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
-    جیهانی ابوالقاسم‌بن احمد. (1368). اشکال العالم. ترجمه: علی‌بن عبدالسلام کاتب. با مقدمه و تعلیقات فیروز منصوری. چاپ اول. تهران: شرکت به نشر.
-    سایکس، سرپرسی مولزورث. (1336). سفرنامه یا ده هزار میل در ایران. ترجمه: حسین سعادت نوری. تهران: کتاب‌خانه ابن سینا، چاپ دوم.
-   صفا، عزیزالله. (1390). تاریخ جیرفت و کهنوج، کرمان: مرکز کرمان شناسی، چاپ دوم.
-   فرهادی، مرتضی. (1393). صنعت بر فراز سنت یا در برابر آن؟ (آسیب‌شناسی روند توسعه پایدار در ایران). دوفصلنامه دانش‌های بومی ایران. شماره 1. 129-71.
-   فرهادی، مرتضی. (1369) کشت آدوری. (خاروابسته). ماهنامه جهاد، ش 134. 29-22.
-    فرهادی، مرتضی. (1392). مردم‌نگاری دانش‌ها و فن‌آوری‌های سنتی: "نان شب" مردم نگاران ایران. دوفصلنامه دانش‌های بومی ایران، شماره 2. 49-1.
-    فرهنگ جغرافیایی آبادی‌های استان کرمان. (1382). شهرستان جیرفت.‌ جلد پنجم. تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، چاپ اول.
-    فرهنگ جغرافیایی ایران. (1332). استان 8 کرمان و مکران. ج 8. تهران: دایره جغرافیایی ستاد ارتش.
-    کلانتری‌خاندانی،‌ حسین. (1387). سیری در جغرافیای استان کرمان. کرمان: مرکز کرمان‌شناسی.
-    مستوفی، حمدالله. (1362) نزهه‌القلوب. تصحیح گای لسترنج. تهران: دنیای کتاب، چاپ اول.
-    مقدسی، ابوعبدالله. (1361). احسن‌التقاسیم فی معرفه‌الاقالیم. ترجمه: علینقی منزوی. 2 ج. تهران: شرکت مولفان و مترجمان ایران.
-    مولانایی، صلاح‌الدین و سارا سلیمانی. (1393). عناصر با ارزش معماری بومی منطقه سیستان بر مبنای مولفه‌های اقلیمی معماری پایدار. باغ نظر. سال سیزدهم. ش 41. 66-57.
 
مصاحبه شوندگان:
جانشین صحت منش، سن 74 سال، بازنشسته جهاد کشاورزی، ساکن شهرستان جیرفت.
احمد محبی، سن 58 سال، کارمند، ساکن عنبرآباد.
همت آیین، سن 70 سال، کشاورز، ساکن روستای رضی‌آباد از توابع شهرستان جیرفت.
نیاز میرشکاری، سن 78 سال، دامدار و کشاورز. ساکن روستای رودفرق جبالبارز.
فتح‌الله احمدی‌نسب، سن 50 سال، معلم و کشاورز، ساکن رودبار جنوب.
گل‌محمد آمیغی، سن 74 سال، کشاورز، ساکن دولت‌آباد.
علی حمیدی‌نیا، سن 77 سال، کشاورز، ساکن روستای دولت‌آباد
پژمان اسلامی، سن 25 سال، دانشجو و محقق، ساکن دولت‌آباد
رحیم‌بخش ده‌بالایی، سن 54 سال، کشاورز، ساکن رمشک
صالح مرادی، سن 72 سال، کشاورز، ساکن رمشک
علی علیزاده، سن 58 سال، ساکن سیریک از توابع مَکران
با سپاس فراوان از:
فرشید افشارمنش
پژمان اسلامی
زینب ده‌بالایی