نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 * استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش
2 دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
3 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش
4 3مربی پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش
5 دانشجوی دکتری
چکیده
دانش بومی، دانش انباشته شده، مهارتها و تکنیکهای جامعه خاص است که از تعامل مستقیم آنها با محیط منتج شده باشد. این دانش نشاندهنده اندیشه، تجربه و عمل قدیمی است که باید مورد احترام بوده و همچون منبعی از معرفت محیطی حفظ شود. در پژوهش پیشرو سعی شد دانش بومی سقزگیری از درختان بنه در استان چهارمحال و بختیاری تدوین شود. در این تحقیق برای نمونهگیری از جامعه محلی از روش گلولهبرفی و رویکرد شهرت استفاده شد. پس از جمعآوری اطلاعات از افراد اولیه، افراد دیگری که در موضوع پژوهش اطلاعات داشتند توسط افراد اولیه معرفی و جمعآوری اطلاعات از آنها انجام گردید. در این تحقیق مصاحبهها بهصورت نیمه-ساختاریافته انجام گردید. نتایج نشان داد که مردم محلی درخت بنه را یک گیاه اقتصادی دانسته و از قطع و خسارت به آن بهشدت خودداری کرده و برای حفاظت و توسعه آن انگیزه لازم را دارا هستند. آنها بیشترین استفاده از درخت بنه را مربوط به صمغ تولیدی آن میدانند که برداشت آن طی مراحل مختلف شامل انتخاب درخت، تیغزدن، کاسهبندی، دوتیشه و سهتیشه، برداشت، تصفیه و پختن سقز انجام میشود. استفاده دارویی از سقز بیشترین سهم را در بین کارکردهای این محصول بین مردم محلی دارد.
کلیدواژهها