دانش بومی
محمد افروغ
چکیده
دست‌بافته‌های ایلی و عشایری، بخشی از نظام بافندگی و نمودی برجسته از هنرهای بومی این قشر است که در ساحت هنری و تجسمی، قابل توجه است. در این میان، دست‌بافته‌های کرمانجی در شمال خراسان بخشی از این نظام است که در بُعد زیباشناختی(طرح و نقش و رنگ)، از ظرفیت و قابلیت‌های دیداری(بصری) برخوردار است. از این‌رو، فرآیند آراستن متن دست‌بافته‌ها ...
بیشتر
دست‌بافته‌های ایلی و عشایری، بخشی از نظام بافندگی و نمودی برجسته از هنرهای بومی این قشر است که در ساحت هنری و تجسمی، قابل توجه است. در این میان، دست‌بافته‌های کرمانجی در شمال خراسان بخشی از این نظام است که در بُعد زیباشناختی(طرح و نقش و رنگ)، از ظرفیت و قابلیت‌های دیداری(بصری) برخوردار است. از این‌رو، فرآیند آراستن متن دست‌بافته‌ها در پرتو مفهوم ساده‌بافی، ذهنی‌بافی، به سامان می‌رسد و دست‌آورد آن شکل‌گیری نقوشی است با ماهیت هندسی و شکسته. به‌واسطه نوع و ریخت نقش، سبک و قالب بیانی از اشکال و فرم‌ها به‌وجود می‌آید که از منظر تجسمی و دیداری می‌توان آن‌ها را در دو سبک انتزاعی و تجریدی، تعریف نمود. این رهیافت برای تمامی نقوش دست‌بافته‌های عشایری قابل تبیین است. از این رهگذر، پرسش مطروحه این است که انواع نقوش دست‌بافته‌های کرمانج کدام است و ویژگی‌های شاخص و معیارهای اطلاق سبک‌های انتزاعی و تجریدی به نقش‌ها و طرح‌های مذکور چیست؟ شناسایی، طبقه‌بندی و تحلیل انواع نقوش انتزاعی و تجریدی در دست‌بافته‌های کرمانج، هدف این پژوهش است. تحقیق پیش رو از نوع کیفی و توسعه‌ای و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. هم‌چنین شیوه گردآوری داده‌ها از نوع کتابخانه‌ای است. تحقیق پیش رو از نوع کیفی و توسعه‌ای و روش تحقیق
دانش بومی
فاطمه میرزایی؛ آمنه مافی تبار
چکیده
سوزن‌دوزی بلوچ، صورت برجسته‌ای از هنرهای سنتی است که با استان سیستان و بلوچستان، به‌ویژه نواحی سرحد و مکران تناسب پیدا می‌کند. هدف این مقاله، طبقه‌بندی نقوش اصیل و پرکاربرد در بلوچی‌دوزی جهت دستیافتن به معانی نمادین آنهاست. بدین قیاس پرسش آن است: چگونه می‌توان با نظر به اسلوب هنرهای سنتی، نسبت به تحلیل و طبقه‌بندی موضوعی نقش ...
بیشتر
سوزن‌دوزی بلوچ، صورت برجسته‌ای از هنرهای سنتی است که با استان سیستان و بلوچستان، به‌ویژه نواحی سرحد و مکران تناسب پیدا می‌کند. هدف این مقاله، طبقه‌بندی نقوش اصیل و پرکاربرد در بلوچی‌دوزی جهت دستیافتن به معانی نمادین آنهاست. بدین قیاس پرسش آن است: چگونه می‌توان با نظر به اسلوب هنرهای سنتی، نسبت به تحلیل و طبقه‌بندی موضوعی نقش در سوزن‌دوزی بلوچ اقدام نمود؟ با این نگاه، پژوهش پیشرو به شیوة توصیفی ـ تحلیلی و با نظر به اطلاعات میدانی (مبتنی بر مشاهده و مصاحبه) و البته مطالعات اسنادی (فیشبرداری و تصویرخوانی) به شیوة نمونهگیری احتمالی از نقوش سوزن‌دوزی بلوچ شکل گرفت و تحلیل داده‌ها بر مبنای طبقه‌بندی موضوعیِ برآمده از اسلوب هنرهای سنتی دنبال شد. نتیجة پژوهش در چهل و چهار نقش نشان داد: نقوش سوزن‌دوزی بلوچ بر مبنای طبقه-بندی موضوعی هنرهای سنتی ایران قابل تقسیم هستند. نقوشی که در عین حال که اغلب به صورت تجریدی و با اشکال شکسته و هندسی تصویر میشوند، بر صور و اجزاء انسانی، جانوری، گیاهی و جمادی همچون زیورآلات، اشیاء مصرفی زندگی و مکانها دلالت میکنند و واقعیت زندگی مردم بلوچ، اعتقادات و باورهای ایشان را به تصویر درمیآورند.
