دوره 9 (1401)
دوره 8 (1400)
دوره 7 (1399)
دوره 6 (1398)
دوره 5 (1397)
دوره 4 (1396)
دوره 3 (1395)
دوره 2 (1394)
دوره 1 (1393)

تعداد مشاهده مقاله

162,253

تعداد دریافت فایل اصل مقاله

94,581

نسبت مشاهده بر مقاله

960.08

نسبت دریافت فایل بر مقاله

559.65

تعداد مقالات ارسال شده

419

تعداد مقالات رد شده

213

درصد عدم پذیرش

51

تعداد مقالات پذیرفته شده

138

درصد پذیرش

33

نشریه دانش‌های بومی ایران یک دو-فصلنامه، با داوری بسته و دوسو ناشناس و با دسترسی آزاد است که از سوی دانشگاه علّامه طباطبائی به عنوان دانشگاه پیشرو در علوم انسانی و اجتماعی در ایران منتشر می‌شود. این نشریه به منظور فراهم نمودن محیط فکری برای پژوهشگران ملّی و بین‌المللی با تمرکز بر مباحث دانش بومی پایه گذاری شده است. این نشریه در پاسخ به پیشرفت‌های صورت گرفته در حوزۀ دانش بومی و مردم‌شناسی انتشار یافته، هدف آن انتشار مقالات با کیفیتی است که یافته‌های مرتبط با موضوعات مهم دانش بومی را گزارش می‌دهند. نشریه دانش‌های بومی ایران  به دو صورت چاپی و برخط (آنلاین) با دسترسی آزاد منتشر می شود.نشریه مبلغ 200/000 تومان جهت داوری مقالات دریافت می کند.

ازمقالاتی که پس از فرایند داوری پذیرفته شوند،مبلغ 400/000 تومان بعنوان هزینه پردازش دریافت خواهد شد.

«دسترسی به مقالات این سایت آزاد است»

«این نشریه، سرقت علمی و ادبی را

با استفاده از نرم‌افزارهای مشابه‌یاب،

بررسی و با آن مقابله می‌کند»

دانش بومی
بازسازی تجربی سفال نقش کنده معروف به نوع آقکند

عاطفه فاضل؛ مهدی رازانی

دوره 10، شماره 20 ، مهر 1402، صفحه 1-37

https://doi.org/10.22054/qjik.2023.75623.1394

چکیده
  تحقیق حاضر باهدف بازسازی فناوری ساخت سفال نقش کنده نوع آقکند به روش تجربی تحلیلی به بررسی سفال نقش کنده قرون میانی دوره اسلامی می پردازد. براساس مطالعات اسنادی -کتابخانه‌ای و تحلیلی بر مبنای مطالعه‌ برروی نمونه‌های بدست آمده ازسفال معروف به نوع آقکند برای پاسخگویی به سؤالاتی ازجمله 1-فرآیند شکل گیری و تحولات سفال نقش کنده تا دوران ...  بیشتر

دانش بومی
مطالعه ای بر دانش بومی کشت، ریسندگی و بافندگی سنّتی پنبه مقدّس

سامرا سلیم پور؛ امیر انوری مقدم

دوره 10، شماره 20 ، مهر 1402، صفحه 39-79

https://doi.org/10.22054/qjik.2023.75837.1398

چکیده
  ریسندگی و بافندگی سنّتی در پی اغنای نیازهای اقلیمی، مادی و معنوی اقوام مختلف شکل گرفته است. عموماً منابع طبیعی هر منطقه به عنوان مواد اولیه بوم‌آورد اولین گزینه جهت تولید دست‌بافته‌ها انتخاب می‌شوند. پژوهش پیش‌رو، به معرفی یک منبع گیاهی ارزشمند با نام «پنبه ملّه» که در ناحیه خُوسفِ خراسان جنوبی احیا و بازکشت شده است، می‌پردازد. ...  بیشتر

دانش بومی
دژ سنگی طزره دامغان : سازه ای پدافندی و چندمنظوره

شیما دولابی؛ محمدنبی سلیم

دوره 10، شماره 20 ، مهر 1402، صفحه 81-111

https://doi.org/10.22054/qjik.2024.75685.1396

چکیده
  محدوده این پژوهش بررسی سازه ای برخوردار از موقعیت پدافندی و جایگاه ژئواستراتژیک در ایران است که با مولفه های ویژه خود چون: توان دفاعی، جغرافیای بازدارنده، اشراف محیطی و اتصال گذرگاهی، نقش مهمی در پدافندغیرعامل سکونتگاه های انسانی داشته است. قلعه باستانی طزره دامغان یکی از بناها و شبکه های پیشگیرانه پدافندی ایران است که ناشناخته ...  بیشتر

دانش بومی
تغییرات کالبدی فضایی ساختمان های مسکونی از منظر ارزش‌های بومی

مهشید ردائی؛ پریسا هاشم پور؛ فرهاد احمد نژاد؛ حامد بیتی

دوره 10، شماره 20 ، مهر 1402، صفحه 113-151

https://doi.org/10.22054/qjik.2023.72412.1354

چکیده
  بناهای تاریخی ایرانی جلوه‏هایی از جهان‌بینی و ساختار فرهنگی- اجتماعی- بوم شناختی است که مبتنی بر مفاهیم، اصول، ارزش‎های بومی، به تأمین نیازهای زمانی و مکانی کاربرانش همت گماشته است. دوری تاریخی روزگار معاصر از سیر تکامل دستاوردهای پیش‌کسوتان معماری و بعضاً تقلید سطحی از شکل و ظاهرگذشته معماری، بسیاری از معماران زمان حال را با ...  بیشتر

هَفشِجان: کانون هنر حجاری ایران بازخوانی و معرفی آثار حجاری(سنگ‌مزارها و شیرهای سنگی)

محمد افروغ

دوره 10، شماره 20 ، مهر 1402، صفحه 153-203

https://doi.org/10.22054/qjik.2022.64404.1293

چکیده
  هفشجان، یکی از مهم‌ترین کانون‌های تراش و تولید آثار سنگی(سنگ مزار و شیرهای سنگی) است. هنرمندان حجار هفشجانی از گذشته‌ تاکنون و نسل به نسل مشغول این حرفه بوده و امروزه یکی از کانون‌های فعال درتولید انواع آثار سنگی شامل انواع سنگ مزارها، شیرهای سنگی آیینی و تزئینی(دکوراتیو) و سایر احجام سنگی کاربردی و تزئینی، به‌شمار می‌آید. این مقاله، ...  بیشتر

دانش بومی
دانش‌بومی طب سنتی با پنجه گرگ ساوالان مطالعه موردی روستای آللی خیاو (مشکین‌شهر)

عمار احمدی؛ وحید رشیدوش؛ یعقوب شربتیان؛ علی باصری؛ محمدهادی منصور لکورج

دوره 10، شماره 20 ، مهر 1402، صفحه 205-238

https://doi.org/10.22054/qjik.2023.75163.1387

چکیده
  هدف اصلی این مقاله پژوهشی بازشناخت دانش بومی طب سنتی در باورهای مردم خاصه زنان روستایی آللی مشکین شهر می‌باشد. روش به کار رفته در این پژوهش روش تجزیه و تحلیل همزمان مالینوفسکی می‌باشد که مصاحبه‌های روایی متن را با تکیه بر روش هرمنوتیک تحلیل و تفسیر می‌کند به عبارتی این روایت‌ها، اسناد گفتاری داده‌ها هستند که به روش هرمنوتیک به ...  بیشتر

دانش بومی
تبیین ارتباط سازماندهی فضایی و جهت گیری خانه‌های تاریخی با تاکید بر نقش ورودی (نمونه موردی: خانه های بومی تبریز در دوره قاجار)

آزیتا بلالی اسکویی؛ یحیی جمالی؛ المیرا کریمی پور؛ جواد خیری

دوره 10، شماره 20 ، مهر 1402، صفحه 239-277

https://doi.org/10.22054/qjik.2023.75679.1395

چکیده
  جهت‌گیری معماری، گاه یک انتخاب، گاه اجبار و گاه به عنوان یک راه‌‌حل، ناشی از عواملی است که معمار سنتی توانایی تغییر مکانشان را نداشته و با جهت‌گیری، تمایل خویش ناشی از عوامل متفاوت را جهت حل‌مسئله از طریق سلسله‌مراتب دسترسی در سازماندهی‌فضایی، نشان‌داده است. ورودی بعنوان عضوی مهم در نظام سلسله مراتبی، به عنوان شروع کننده و حلقه ...  بیشتر

دانش بومی
پژوهشی مردم‌نگارانه در خصوص دو مهر خرمن و نظام زراعت و مالکیت زمینداران در استان مرکزی: مطالعه موردی شهر کمیجان و روستای اسفندان

احمد سهرابی نیا؛ مجید منتظر ظهوری

دوره 10، شماره 20 ، مهر 1402، صفحه 279-317

https://doi.org/10.22054/qjik.2024.75573.1393

چکیده
  مالکیت اراضی، نظام ارباب – رعیتی و تقسیم محصولات کشاورزی داستانی به درازای تاریخ ایران زمین دارد. سیستم زراعی کشور از واگذاری و تقسیم اراضی تا سه مرحله کاشت، داشت و برداشت و نظام تقسیم محصولات و اخذ مالیات، نیازمند یک چرخه منظم نظارت و ثبت و ضبط در مناطق مختلف بوده است. در پژوهش حاضر ضمن بررسی روند زمینداری از ورود اسلام تا دوران ...  بیشتر

دانش بومی
مطالعه اتنوبوتانی گیاه گل میمونی سازوئی (Scrophularia striata Boiss.) و گاوزبان (Anchusa italica Retz.) با استفاده از دانش سنتی

سهیلا یوسف وند؛ ابوالفضل شریفیان؛ حمیدرضا قطب الدینی

دوره 10، شماره 20 ، مهر 1402، صفحه 319-352

https://doi.org/10.22054/qjik.2023.71036.1342

چکیده
  هدف مطالعه حاضر بررسی دانش دامداران شهرستان دره‌شهر استان ایلام در خصوص دو گونه گیاهی گل میمونی سازوئی و گاوزبان بود. بدین منظور از روش‌های مشاهده میدانی، مصاحبه نیمه‌ساختارمند و بازخورد جامعه با 57 دامدار باتجربه و آگاه دارای پروانه چرایی استفاده شد. نتایج نشان داد که دامداران از دانش عمیقی در خصوص جنبه‌های مختلف دو گیاه برخوردار ...  بیشتر

فرهنگ پوشش زنانه نزد بانوان دانشکده روان‌شناسی و علوم اجتماعی (چادر غیرساده ملی، عربی، قجری...)

اصغر عسگری خانقاه؛ عاطفه بهادری نژاد

دوره 1، شماره 1 ، مرداد 1393، ، صفحه 47-69

https://doi.org/10.22054/qjik.2014.457

چکیده
  چکیده پوشش زنان در طول تاریخ دچار تغییر و تحولات بسیاری شده است. در بین پوشش زنان، چادر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تحولاتی که در شکل و نحوة استفاده کردن از این پوشش پدید آمده، همواره مورد توجه منتقدان و پژوهشگران بوده است. این پوشش در بسیاری موارد معرف شخصیت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و دینی فرد بوده و از این رو وجود یا عدم آن مورد ...  بیشتر

گیاه مردم نگاری گیاهان خودرویِ منطقه بسطام از شهرستان سلسله، استان لرستان

احمد بازگیر؛ مهدی پورهاشمی

دوره 8، شماره 15 ، شهریور 1400، ، صفحه 85-158

https://doi.org/10.22054/qjik.2021.60367.1265

چکیده
  بشر از گذشته تا به امروز در بسیاری از زمینه‌ها برای بقا و بهبود کیفیت زندگی خود از طرق مختلف به گیاهان وابسته بوده است. هدف از این پژوهش بررسی همه جانبه گیاه مردم‌نگاری گیاهان خودروی منطقه بسطام در استان لرستان از ناحیه رویشی زاگرس است. جامعه انسانی مورد مطالعه در این تحقیق اهالی دو روستای چشمه بید و چشمه صالح از شهرستان سلسله در استان ...  بیشتر

صنعت بر فراز سنت یا در برابر آن؟ (آسیب شناسی روند توسعة پایدار در ایران)**

مرتضی فرهادی

دوره 1، شماره 1 ، مرداد 1393، ، صفحه 71-131

https://doi.org/10.22054/qjik.2014.458

چکیده
  چکیده چند سده ادبیات شرق شناسی  به شکل بیشتر توصیفی و غیر مستقیم و حدود هفتادسال پس از جنگ جهانی دوم به شکل مستقیم و تئوریزه شده فرهنگ سنتی کشورهای توسعه نیافته را بعنوان عامل اصلی توسعه نیافتگی، آماج حملات مکتب نوسازی قرار داده اند. مؤلف از راه‌های دیگری از ربع قرن پیش بر پایه تجربیات زیسته،مطالعات کتابخانه‌‌ای و بویژه کارهای ...  بیشتر

مقایسه فرهنگ و دانش بومی با دانش رسمی در حوزه آبخیزداری

امیر صابری؛ اسماعیل کرمی دهکردی

دوره 1، شماره 1 ، مرداد 1393، ، صفحه 181-203

https://doi.org/10.22054/qjik.2014.461

چکیده
  چکیده در راستای تحقق توسعه پایدار روستایی با جهت گیری محوریت مردم در امر توانمند سازی آنان، دانش بومی ‌مهمترین بخش از نظر باورها، ارزش‌ها، روش‌ها و آگاهی محلی را در بر می‌گیرد. تجربه نشان می‌دهد که دانش بومی ‌نه تنها با دانش رسمی‌ تعارض و تناقض ندارد بلکه مکمل آنان نیز می‌تواند باشد. دانش بومی ‌قابل دسترسی، قابل فهم، کارآمد و ...  بیشتر

بومی‌سازی در عرصه توسعه روستایی و نقش دانش بومی در فرایند آن محمود جمعه‌پور

محمود جمعه پور

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 50-79

https://doi.org/10.22054/qjik.2016.1564

چکیده
  تاریخ دریافت: 25/11/92     تاریخ پذیرش: 20/3/93چکیدهتجربه روشن ساخته است که بسیاری از تکنیک‌ها و روش‌های بومی در عرصه تولید، فرهنگ و اجتماع در جامعه محلی به دلیل سازگاری و تطابق با زیست بوم این جوامع، همان روش‌هایی هستند که امروزه معرف روش‌های رسیدن به توسعه پایدار می‌باشند. بومی سازی می‌تواند به کاهش پیامدهای آسیب شناختی جریان ...  بیشتر

دانش بومی
جستاری در دانش و هنر بومی دستبافته های کُرمانجی

محمد افروغ

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 24 دی 1402

https://doi.org/10.22054/qjik.2023.70434.1338

چکیده
  دست‌بافته‌های ایلی و عشایری، بخشی از نظام بافندگی و نمودی برجسته از هنرهای بومی این قشر است که در ساحت هنری و تجسمی، قابل توجه است. در این میان، دست‌بافته‌های کرمانجی در شمال خراسان بخشی از این نظام است که در بُعد زیباشناختی(طرح و نقش و رنگ)، از ظرفیت و قابلیت‌های دیداری(بصری) برخوردار است. از این‌رو، فرآیند آراستن متن دست‌بافته‌ها ...  بیشتر

دانش بومی
بررسی اقلام پارچه ای در خوان و مطبخ عصر قاجار با استفاده از آرشیو دیجیتالی دانشگاه هاروارد

آمنه مافی تبار

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 24 دی 1402

https://doi.org/10.22054/qjik.2023.74935.1386

چکیده
  منسوجات در عصر قاجار همچون هر دورة دیگر، کاربرد گسترده‌ای در زندگی روزمرة مردم داشته‌اند. هدف این پژوهش، بازیابی انواع کاربرد پارچه درخوان و مطبخ قاجاری در مرتبة اول و شناخت چگونگی شیوه‌های تزیین و تکمیل آنها در مرتبة دوم است. با این حساب مقالة حاضر در پی پاسخ به این پرسش است: چگونه می‌توان با استفاده از آرشیو دیجیتالی دانشگاه هاروارد، ...  بیشتر

ابر واژگان