عباس قنبری عدیوی
چکیده
شیرسنگی، تندیس و مجسمه‌ای ساخته از سنگ است که در فرهنگ بختیاری‌ها کاربرد و کارکرد متنوّعِ فرهنگی، هنری، ادبی، اجتماعی و اقتصادی دارد. در نقاط سردسیری و گرمسیری بختیاری این پیکره تنومند و با هیبت را روی مزار کلانتران، خان‌ها، شهیدان، دلاوران، جوانان و بزرگ مردان قوم می‌گذارند. گونه‌ها و تیپ‌های مختلف بردشیر (شیرسنگی) با توجّه به ...
بیشتر
شیرسنگی، تندیس و مجسمه‌ای ساخته از سنگ است که در فرهنگ بختیاری‌ها کاربرد و کارکرد متنوّعِ فرهنگی، هنری، ادبی، اجتماعی و اقتصادی دارد. در نقاط سردسیری و گرمسیری بختیاری این پیکره تنومند و با هیبت را روی مزار کلانتران، خان‌ها، شهیدان، دلاوران، جوانان و بزرگ مردان قوم می‌گذارند. گونه‌ها و تیپ‌های مختلف بردشیر (شیرسنگی) با توجّه به نحوه ساخت، ابزار، تجربه استادان و روند آماده سازی، اندازه، شکل(ریخت)، نگاره‌های حکاکی(نقش) و گونه‌های مختلف واقعی(تیپ رئال) و انتزاعی تا نصب و آداب و رسوم آن، در سراسر منطقه بختیاری موجب شد که نگارنده علاوه بر کارکردهای مادی و معنوی، به ویژگیهای این پیکره در دانش بومی و فرهنگ عامّه هَموندان بختیاری بپردازد و جایگاه این هنر دیرین ایرانی را در دوره معاصِر نمایان کند. این مطالعه بر مبنایِ پژوهش میدانی و گفتگو با استادان سازنده این هنر-صنعت بومی تدوین و گاهی نیز به اسناد و مدارک کتابخانه‌ای استناد شده است. برای این منظور با مصاحبه و جمع‌آوری اطلاعات لازم، ضبط گونه‌های فرهنگ و ادبیّات شفاهی نمونه‌هایی از آفریده‌ها و عقاید مردمی در فرهنگ مردم(فولکلور) و هنر ایرانی جستجو شد که برای تحقیقات مردم شناسی، قوم نگاری و مطالعات فرهنگی-ادبی عشایری موثر باشد.
