رضا صحت منش؛ زهرا اسفندیاری مهنی
چکیده
ظروف کلوریتی و نقشمایههای آنها مهمترین عنصر نانوشتاری تمدن حوزه فرهنگی هلیلرود هستند. خوانش نقوشِ ظروف راه ورود به دنیای اندیشه و باورهای مردم ساکن این حوزه فرهنگی است. بیشترین پژوهشهای حوزه ظروف و نقوش تمدن جیرفت در زمینه نقوش جانوری است و در این میان سایر نقوش چندان توجه جامعه علمی را برنیانگیخته است. بنابراین مسئله اصلی، ...
بیشتر
ظروف کلوریتی و نقشمایههای آنها مهمترین عنصر نانوشتاری تمدن حوزه فرهنگی هلیلرود هستند. خوانش نقوشِ ظروف راه ورود به دنیای اندیشه و باورهای مردم ساکن این حوزه فرهنگی است. بیشترین پژوهشهای حوزه ظروف و نقوش تمدن جیرفت در زمینه نقوش جانوری است و در این میان سایر نقوش چندان توجه جامعه علمی را برنیانگیخته است. بنابراین مسئله اصلی، خوانش و بررسی نقوش گیاهی تمدن حوزه هلیلرود در هزاره سوم ق.م است. پژوهش پیش رو در چارچوب نظریه مقدس و نامقدس به نقوش گیاهی تمدن حوزه هلیلرود پرداخته و سؤال اصلی پژوهش این است که: نقوش گیاهی تمدن حوزه هلیلرود جیرفت دارای چه بار و معنایِ مقدسگونهای بودند؟ پژوهش حاضر با استفاده از دادههای کتابخانهای و میدانی فراهم گردیده و به روش توصیفی – تحلیلی به بررسی نقوش گیاهی حوزۀ هلیلرود به عنوان عاملی مهم در بازیابی فرهنگ و آئینهای باستانی ایران پرداخته است. با مطالعه بر روی 170 ظرف کلوریتی مشخص گردید 58/20 درصد ظروف دارای نقشمایه گیاهی هستند و از این منظر در جایگاه دوم بعد از نقوش جانوری قرار دارند. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که نقوش گیاهی تنها جنبۀ تزئینی صرف ندارند بلکه بیانکننده مفاهیمی در مورد هستی و جهانبینی پدیدآورندگان آنها میباشند.