نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

2 گروه انسان شناسی، دانشکده علوم اجتماعی،دانشگاه تهران

چکیده

صیادی از فعالیت های اصلی معیشتی در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان بوده است. از میان شیوه های صیادی، روش صید گرگور، یکی از رایج ترین روش های صید بومی در این منطقه به شمار می‌آید. در این پژوهش ضمن شناسایی ابزار و روش های صید در شهرستان گناوه، تکنولوژی ساخت و استفاده از گرگور و تغییرات صورت گرفته در آن، روابط اقتصادی و فرهنگ شکل گرفته حول این شیوه صیادی، و نیز درگیری گروه های بومی و مهاجر با صیادی و ساخت گرگور و مورد مطالعه قرار گرفته است. امروزه روش های صنعی صیادی با آثار نامطلوب بر منابع طبیعی و محیط زیست به طور فزاینده ای به کار گرفته می شوند و توسعه ای ناپایدار را در منطقه ایجاد کرده است. لذا در این پژوهش امکان افزایش بازدهی صید گرگور و طرح آن به عنوان شیوه ای پایدارتر صیادی، هم از نظر محیط زیست و هم از نظر اقتصادی و اجتماعی، مورد توجه قرار گرفته است و راه هایی پیشنهاذد شده است که شاید بتوانند با مداخلاتی در صید گرگور آن راا به عنوان جایگزینی برای شیوه های ناپایدارتر صیادی مطرح کرده و حداقل از رشد بی رویه صیادی ناپایدار بکاهد.

کلیدواژه‌ها

  •  

    • اریکسن، توماس هیلند و نیلسن، فین سیورت. (1393)، "تاریخ انسان‌شناسی از آغاز تا امروز"، ترجمه: علی بلوکباشی، تهران: نشر گل‌آذین، چاپ دوم.
    • ازکیا، مصطفی و ایمانی جاجرمی، حسین. (1390)، "روش‌های کاربردی تحقیق کاربرد نظریه بنیانی"، تهران: نشر کیهان، چاپ اول.
    • ایران، عبدالمهدی .(1392) ،"روش‌های ماهیگیری"، تهران: نشر شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی.
    • بارت، استنلی ر. (1387): "نظریه و روش در انسان‌شناسی برای دانشجویان" ترجمه: شاهده سعیدی، تهران: نشر دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ اول.
    • باکر، محمدرضا .(1393) ، "یگانگی فرهنگی خلیج‌فارس و اقیانوس هند: چشم‌انداز تاریخی دیرزمانی"، در: پاتر لارنس جی.(ویراستار): تاریخ خلیج‌فارس از قدیم‌ترین دوران تاکنون، ترجمه: محمد آقاجری، تهران: نشر ققنوس، چاپ اول.
    • بحرانی پور، علی و حیدری، الهام. (1392)، "صید ماهی در سواحل شمالی خلیج‌فارس، از آغاز تا سلطه پرتغالی‌ها"، در: تبریز نیا، مجتبی و خیراندیش عبدالرسول (گردآورنده): پژوهشنامه خلیج‌فارس، دفتر ششم، تهران: انتشارات خانه کتاب.
    • پاتر، لارنس جی. (1393) ، "تاریخ خلیج‌فارس از قدیم‌ترین دوران تاکنون" ترجمه: محمد آقاجری، تهران: نشر ققنوس، چاپ اول.
    • پاتس دی. تی. (1393)، "باستان‌شناسی و تاریخ اولیه خلیج‌فارس"، در: پاتر لارنس جی.(ویراستار): تاریخ خلیج‌فارس از قدیم‌ترین دوران تاکنون، ترجمه: محمد آقاجری، تهران: نشر ققنوس، چاپ اول.
    • پالسون، گیزلی. (1989) ،"انسان‌شناسی ساحلی: فن و مهارت ماهیگیری"، ترجمه: نسرین سید نژاد، سایت انسان‌شناسی و فرهنگ.  Anthropology.ir
    • پلتیر، ژرژ .(1391) ، "منابع ماهیگیری و صیادی"، در: لریدون، هانری و مارسیلی، گیسلن (ویراستاران علمی): جمعیت‌شناسی آب‌وهوا و تغذیه جهانی، ترجمه: محمد سید میرزایی، تهران: نشر موسسه مطالعات و پژوهش‌های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه، چاپ اول.
    • روح‌الامینی، محمود .(1390) ، "زمینۀ فرهنگ‌شناسی"، تهران: نشر عطار، چاپ دهم.
    • زاهدی، شمس السادات. (1393) ، " توسعۀ پایدار "، تهران: نشر سمت، چاپ هشتم.
    • سید نژاد، نسرین. (1391) ، مردم‌شناسی ماهیگیری: مطالعه مردم‌شناختی درباره فرهنگ مردمان ماهیگیر شهرستان سازی، استان مازندران؛ پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
    • فاستر جرجم .(1378) ،"جوامع سنتی و تغییرات فنی"، ترجمه: سید مهدی ثریا، تهران: نشر کتاب فرا، چاپ اول.
    • فکوهی، ناصر .(1386) ، "تاریخ اندیشه و نظریه‌های انسان‌شناسی"، تهران: نشر نی، چاپ پنجم.
    • گیرشمن، رومن .(1372) ،"تاریخ ایران از آغاز تا اسلام"، ترجمه: محمد معین، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ نهم.
    • مارشال، کاترین و رأس من، گرچن ب.(1390) ،"روش تحقیق کیفی"، ترجمه: علی پارسائیان و سید محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ چهارم.
    • ورجاوند، پرویز. (1351) ،"سفرنامه جنوب سیروسفری در کناره‌ها و جزایر خلیج‌فارس و دریای عمان"، تهران: نشر آشنا، چاپ اول.

     

     

    مصاحبه‌ها

    • اسفندیاری، خلیل (صیاد و گرگورباف، 50 ساله، ایرانی) (1395): گفت‌وگوی شخصی.
    • بهزادی،؟. (ناخدا، گرگورباف، 75 ساله، ایرانی) (1395): گفت‌وگوی شخصی.
    • تبادار،؟ . (ناخدا، صیاد بازنشسته، 80 ساله، ایرانی) (1395): گفت‌وگوی شخصی.
    • حاتمی،؟. (ناخدا، صیاد بازنشسته، 65 سال، ایرانی) (1395): گفت‌وگوی شخصی.
    • حصاری، شیرزاد. (ناخدا، صیاد بازنشسته، ایرانی، 70 ساله) (1395): گفت‌وگوی شخصی.
    • خان. (گرگورباف، 45 ساله، افغانستانی) (1395): گفت‌وگوی شخصی.
    • راهنما، خدر. (بازنشسته آموزش‌وپرورش، 60 ساله، نویسنده، ایرانی) (1395): گفت‌وگوی شخصی.
    • مالک . (گرگور باف، 50 ساله، افغانستانی) (1395): گفت‌وگوی شخصی.