نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری باستان شناسی،گروه باستان شناسی،واحد ابهر،دانشگاه آزاد اسلامی،ابهر،ایران.
2 استادیارگروه باستان شناسی،واحد ابهر،دانشگاه آزاد اسلامی،ابهر،ایران.
چکیده
طلاکاری جیوه ای روشی است که در دوره ساسانی برای تزئین آثار نقره به کار رفته است.این روش دارای ویژگی هایی است که باعث اتصال محکم لایه طلا به پایه نقره شده و لایه طلا با گذشت بیش از هزار سال از اثر جدا نشده است.
در این تحقیق به معرفی طلاکاری جیوه ای پرداخته شده و این پرسش مطرح شده است که چه عاملی باعث دوام لایه طلا بر روی سطح نقره، بوده است؟
هدف از این پژوهش، یافتن شباهت‌ها و تفاوت‌ها بین اثر نقره دوره‌ی ساسانی و نمونه های حاصل از انجام تجربه های آزمایشگاهی است که منجر به شناخت چگونگی اجرای این روش و همچنین دلیل پایداری لایه طلا بر روی سطح نقره شده است.
برای این منظور، طلاکاری جیوه ای بازیابی و اجرا شده و با یک نمونه قدیمی به عنوان شاهد مورد بررسی های متالوگرافی برای شناسایی ساختار قرار گرفته است.سپس به مطالعه و بررسی بیشتر سطح پوشش و چگونگی چسبندگی لایه طلا به فلز پایه با استفاده از ( SEM ) پرداخته شده است.
نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که ، پوشش طلا از نوع پوشش نفوذی است که باعث چسبندگی محکم لایه طلا به پایه نقره می گردد.
کلیدواژه‌ها
- آورزمانی، فریدون. (1393)، هنر ساسانی، تهران، پازینه.
- اونر، سیدنی. (1384)، آشنایی با متالورژی فیزیکی، ترجمه: علی‌اکبر آهنی، تبریز: فن افزار.
- ایزدی دهکردی، مهتاب. (همکاران)، (1397)، بررسی روش ساخت و مطالعه تکنیک طلاکاری روکش فلزی درب مسجد امام اصفهان، نشریه علمی پژوهشی مهندسی سطح، شماره 38.
- برپل، ارهارد. (1384)، مهندسی طلاسازی تئوری و عملی، مترجم: محمدرضا فرامرزی، تهران: نشر طراح.
- بهرمان، علیرضا. (1391)، بررسی علمی-آزمایشگاهی شیوه طلاکاری تزئینات حرم مطهر مولای متقیان علی (ع)، دو فصلنامه علمی و پژوهشی دانشگاه هنر، شماره دوم.
- دورانت، ویلیام جیمز. (1392)، تاریخ تمدن، ترجمه: احمد آرام و دیگران، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- فونتانا، مارس. ج. (1386)، مهندسیِ خوردگی، ترجمه: احمد ساعتچی، اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان.
- قربانی، محمد. (1385)، پوشش دادن فلزات، تهران: دانشگاه صنعتی شریف.
- گانتر، آن کلایبرن و جت، پل. (1383)، فلزکاری ایران در دوران هخامنشی، اشکانی و ساسانی، ترجمه: شهرام حیدرآبادیان، تهران: گنجینه هنر.
- گلعذار، محمدعلی. (1382)، عملیات حرارتی و مهندسی سطح، اصفهان: ارکان.
- یوسفی، معصومه. (1387)، احیا و فن شناسی طلاکاری به روش ملغمه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مرمت آثار فرهنگی و تاریخی، دانشگاه هنر تهران.
)