نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سالم حسین بر ¹
• زهرا حسین آبادی ²
• علیرضا طاهری ³

¹ دانشجوی رشته پژوهش هنر دانشکده هنر و معماری دانشگاه سیستان و بلوچستان

² دانشکده هنر و معماری دانشگاه سیستان و بلوچستان.

³ دانشکده هنر و معماری دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

در پژوهش حاضر، سنگ‌نگاره‌های درَه کبوگان شهر گشت که در رشته کوه‌های سیاهان شهرستان سراوان واقع شده‌اند، با روش توصیفی ـ تحلیلی و اطلاعاتِ کتابخانه‌ای و میدانی در قالب مشاهده، عکاسی و تعیین موقعیت مکانی نگاره‌ها، مورد بررسی قرار گرفته و با هدف معرفی و نمادشناسی سنگ‌نگاره‌های کبوگان در پی پاسخ‌‌گویی به این دو پرسش است که؛ هدف از ایجاد سنگ‌نگاره‌ها چه بوده است؟ نقوش حک شده بر صخره‌ها دارای چه مفاهیمی است؟ یافته‌ها نشان داد که؛ با بررسی انواع نقوش حکاکی شده در این منطقه، با نمادهای باروری و زایش، نمادهای مهرپرستی، نماد جهت‌نما و نقوش حیوانی، انسانی و گیاهی مواجه می‌شویم که قدمت زیاد سکونت در این منطقه و اعتقادات و آیین‌های اولیۀ ساکنان را نشان می‌دهند.در نهایت نتیجه حاصل شد که؛ این سنگ‌نگاره‌ها مربوط به یک مقطع زمانی خاص نبوده بلکه طی دوره‌های مختلف با اهدافی متفاوت ایجاد شده‌اند، در مجموع اکثر نقوش دوره‌های قدیم مفاهیمی آیینی داشته ولی مضامین نقوش دوره‌های جدید اکثراً روایی بوده و بازتابی از شیوۀ زندگی آن دوره است.

کلیدواژه‌ها

• نقوش
• سنگ‌نگاره
• درَه کبوگان
• شهر گشت
• نمادها
• آیین ها

موضوعات

• دانش بومی