نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 Gorgan University of Agricultural sciences and Natural resources, Gorgan, Iran

2 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

10.22054/qjik.2025.82911.1442

چکیده

مطالعه‌ی طبخ خوراک با استفاده از گیاهان مرتعی به عنوان یک موضوع مهم در پژوهش‌های مردم‌نگاری شناخته می‌شود که مکتوب نمودن آن بر عهده‌ی مردم نگاران است. بر همین اساس، هدف محققان از انجام پژوهش حاضر، گردآوری دانش مردمان منطقه‌ی شاه کوه سفلی در زمینه‌ی طبخ انواع خوراک‌های محلی با استفاده از گیاهان خودروی مرتعی است. به منظور ثبت دانش گرانبهای بومیان، مصاحبه‌ها در فصل بهار و تابستان سال 1402 و 1403 با استفاده از روش مشاهده مشارکتی و مصاحبه‌های باز انجام شد و خبرگان محلی به روش گلوله برفی شناسایی شدند. در تحقیق حاضر، در مجموع 13 گیاه خودرو شناسایی و شیوه طبخ 16 نوع غذا ثبت گردید. همچنین گیاهان با فرم رویشی علفی بیشترین سهم از گیاهان مورد استفاده در تهیه‌ی خوراک را به خود اختصاص داده‌اند و تمام یا بخش‌های مختلف گیاهان به عنوان مواد اصلی غذا و یا به عنوان افزودنی، چاشنی، طعم‌دهنده و ادویه مورد استفاده واقع می‌شوند. با توجه به گستردگی دانش گذشتگان در زمینه‌ی طبخ خوراک و تهیه‌ی غذاهای سنتی، می‌توان اذعان داشت که ثبت و تحلیل دانش بومی مرتبط با طبخ غذاهای محلی نه تنها به حفظ فرهنگ غذایی کمک می‌کند بلکه می‌تواند راهکارهایی جهت ارتقاء سلامت تغذیه جوامع ارائه دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات