نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه کاشان.

2 استادیار مرتع و آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه کاشان

چکیده

مومیایی یا عرق کوه که به اصطلاح محلی به آن مومنایی گویند،ترشحی است قیرمانندکه در شکاف ها وشکستگی های طبقات زمین و در بعضی غارها یافت می شود. درحال حاضر این ماده توسط مردم بومی مناطق مختلف شهرستان بهبهان به عنوان ماده داروئی شفابخش مورد استفاده قرار میگیرد.هدف از این مطالعه،شناخت بیشتر این ماده وآشنایی با خواص داروئی آن می باشد.
در این راستا ،تحقیقی در سال1394 در یکی از شهرهای شهرستان بهبهان، ازطریق تکمیل پرسشنامه توسط افراد بومی این شهر،انجام شد.
نتایج تحقیق حاضر نشان داد این ماده که به دو صورت خوراکی و موضعی قابل استفاده می باشد، در درمان بیماری های مختلفی از قبیل شکستگی استخوان،ضرب دیدگی و کوفتگی،التیام درد و بهبود زخم های جلدی موثر است. همچنین نتایج تحقیق نشان میدهد میزان این ماده نسبت به گذشته کمتر شده و به همین دلیل کمتر مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین نتایج تحقیق نشان میدهد میزان این ماده نسبت به گذشته کمتر شده و به همین دلیل کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.

کلیدواژه‌ها

-  آذری، امید؛ خیراندیش، رضا؛ سدارمهنی، وحید؛ سالاری، امین رضا. (1390)، اثر مرهم مومیایی بر روند التیام زخم‌های جلدی در خرگوش، دوره 18، شماره 3.
-  آینه‌چی، یعقوب. (1365)، مفردات پزشکی و گیاهان دارویی ایران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
-  ابوعلی سینا. (1366)، قانون در طب. انتشارات صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران.
-  الله توکلی، محمد؛ خاکساری حداد، محمد؛ آثار، شکرا.... (1382)، مقایسه اثر مومیایی و کرم فنی توئین برترمیم زخم پوستی در موش صحرایی. مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، سال پنجم، شماره 2 (پی‌درپی 18).
-  حداد عادل، غلامعباس. (1362)، مجموعه مقالات درباره طب سنتی ایران. موسسه مطالعات و تحقیقات وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی، چاپ اول.
-  حسینی، محمدمومن. (1367)، تحفه حکیم. انتشارات ابوذر جمهری؟؟؟؟؟؟؟؟.
-  دهخدا، علی‌اکبر. (1334)، لغت‌نامه دهخدا. جلد چهل و ششم حرف «م»، تهران، چاپ سیروس.
-  رازی، محمد بن زکریا. (1391)، دو رساله در فواید سکنجبین و خواص مومیایی. انتشارات نیلوبرگ.
-  رضوانی پور، مظفر؛ پور زاده حسینی، فاطمه؛ ملک پور افشار، رضا؛ ضرابی، علی. (1386)، بررسی اثر مومیایی بر روی برخی از شاخص‌های دخیل درترمیم زخم در موش سوری. مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دوره چهاردهم، شماره 4.
-  رضوانی پور، مظفر؛ خطیبی، حسین. (1378)، بررسی اثرات مومیای در التیام شکستگی استخوان تیبیایی خرگوش. دوازدهمین کنگره فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران، دانشگاه علوم پزشکی تهران
-  محمد یاری، فاطمه؛ پورخباز، حمیدرضا؛ توکلی، مرتضی؛ اقدر، حسین. (1393)، تهیه نقشه پوشش گیاهی و پایش تغییرات آن با استفاده از تکنیک اطلاعات جغرافیایی‌های سنجش‌ازدور و سیستم (مطالعه موردی: شهرستان بهبهان). فصلنامه علمی - پژوهشی اطلاعات جغرافیایی، 23.
 
-  Adzick, N.S. (1997). wound healing, In: sabiston DC., lyerlu HK. (Eds). Text book of surgery, the biological basis of modern surgical practice, 5th ed.W.B. saunders co.
-  Baranet, SE. and Varley, SJ. (1987). The effects of calcium alginate on wound healing.Ann surg Engl. (4)69.
-  Byl, NN. Mckenzie, AL. West, JM. Whitney, JD. Hunt, TK. Scheuenstuhl, HA. (1992). Low-dose ultra sound effects on wound healing:A Controlled study with Yucatan pigs. Arch phys Med Rehabil:73.(7)
-  Brown, M. Mcdonnel, MK. Menton, DN. (1988). Electrical stimulation effects on cutaneous wound healing in rabbits. Phys Ther , (6) 68.
-  Cohen, IK. and Diegelman, RT. (1991). Wound care and wound healing.In:Schwartz SI, Shires CT,Spenceer FC,Strser EH (Editors), Principles of 7thed., New York,Mc Grow Hill CO.
-  Efem, SE. (1988). Clinical observation on the wound healing properties of honey.BrJ surg. (7). 75.
-  Fillius, LC. And Klamel, GM. (1976). Ascorbic acid treatment of early collagen production and wound healing in the guinea pig. J Periodontal. (4) 50.
-   Griffin, JW. Tooms, RE. Mendius, RA. Clifft, JK, (1991). Vander Zwaag R,el-Zeky F.Efficacy of high voltage pulsed current for healing of pressure ulcers in patients with spinal cord in Jury. Phys Ther. (6) 71. Grefen, HL. (1985). sugar and wound healing. Lancenii.
-  Hadad, A. Del, GH. (1983). Defa az Tebe Sonati, Majmoo-e Maghalat darbareye Tebe Sonati Iran: Moasese motaleat va tahghighate farhangi, Tehran.
-  Hyland, DB. And Kirkland, VJ. (1980). Infrared therapy for skin ulcers. (10) 80.
-   Hansen, AJ. (1976). Influence of corticosteroids on connective tissue. Dermatol. (15) 2.
-  Kunwar, RM.,Bussmann and RW. (2008). Ethnobotany in the Nepal Hymalaya. J Ethnobiol Ethnomed. (4).
-  Kong, D-X. Li, X-J. Zhang, H-Y. (2009). Where ismthe hope for drug discovery? Let history tell the future. Drug Discov Today. (4-3) 14.
-  Lev, E. (2006). Ethno-diversity within current ethno-pharmacology as part of Israeli traditional medicine-a review. J Ethnobiol Ethnomed. 2.
-  Nafisi, A. (1983). Tebe Sonnati Iran, Majmoo-e Maghalate darbareye Tebe Sonnati Iran: Moasese motaleat va tahghighate farhangi, Tehran.
-  Naseri, M. Rezaieezade, H. and Chupani, R. (2008). Moroori bar Koliate Tebe Sonatie Iran: Nashre shahr, Tehran. (8).
-  Nabipoor, I. (1995). Zakariaye Razi, M Moaleme Akhlagh Pezeshki Iran, dar Mahmoo-e Maghalate Akhlagh Pezeshki, Tehran.
-  Nordback, I. Kumala, R. Jurvinen, M. (1990). Effect of ultraviolet therapy on rat skin wound healing.J surg Res. (1). 48.
-  Qureshi, R.Waheed, A. and Arshad,M. (2009). Umbreen T. Medico-ethnobotanical Inventori of Tehsil Chakwal—pakistan. Pak J Bot. (2) 41.
-  Rao, CM. Kumar, A. Kulkarni, DR. (1988). Wound healing profile of copper salts of enfenamic acid and ibuprofen.Indian J Med Res. 88.
-  William, KJ. Meltzer, R. Brown, RA. Tanaka, Y. and Chiu, RC. (1979). The effect of topically applied zinc on the healing of open wounds. J sur Res. (1) 27.
 
مصاحبه شوندگان
-  صدری شاد بخت
-  ماهرخ خادمی مقدم
-  عزیز سجادی فر
-  صادقیان
-  محمدرضا خلفی
-  مهدی قیصری
-  غلام عباس نقی زاده
-  رضوان قیصری
-  نسرین دستمردی
-  صغری خلیلی
-  رضا رضایی
-  غلامعباس نقی زاده
-  احمد صادقیان
-  نسرین بکدلی
-  نیما فریادی
-  رضا رضایی
-  زینب ساویسی
-  سیاوش فریادی
-  خاتون جان رضایی
-  مهین سبکرو