نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدیر گروه مطالعات عالی هنر/کاشان، داشگاه کاشان، دانشکده معماری و هنر، گروه مطالعات عالی هنر.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر/ کاشان، دانشگاه کاشان، دانشکده معماری و هنر،گروه مطالعات عالی هنر

چکیده

چکیده
هنر فلزکاری یکی از هنرهای بومی ایران است که از دیرباز هنرمندان سنتی این سرزمین در گونه‌های مختلف و با کاربردهای گوناگون به آن اشتغال داشته‌اند. هنر صناعی انگشترسازی از‌جمله هنرهای مستظرفه در این عرصه است که علی‌رغم فراز و نشیب‌های زیادی که پشت سر گذاشته، همچنان زنده و پویا باقی مانده و بخشی از جامعه هنری ایران را پوشش می‌دهد؛ با این حال دربارة این هنر پژوهش چندانی انجام نشده است؛ لذا با توجه به ضرورت تحقیق دربارة این هنر؛ نگارندگان این مقاله کوشیدند این موضوع را بررسی کنند و بدین منظور استان قم را به عنوان یکی از مراکز اصلی این هنر انتخاب کردند. پژوهش توسعه‌ای حاضر که گردآوری اطلاعات آن به روش میدانی و کتابخانه‌ای اسنادی انجام شده، با هدف بررسی چگونگی روش ساخت و ویژگی‌های انگشترهای سنتی استان قم انجام شده است. نتایج حاصل از این پژوهش توصیفی- تحلیلی در جامعه آماری انگشترسازان قم نشانگر آن است که انگشترسازی سنتی از گذشته در قم مرسوم بوده است و در حال حاضر نیز این حرفه در شهر قم رواج دارد و تولیدات انگشتر سنتی قم نیز مانند دیگر هنرهای دستی سنتی برخلاف تولیدات انبوه ماشینی در تعداد معدود و به صورت تک، متناسب با طرح و سنگی که برای انگشتر انتخاب شده است انجام می‌شود.

کلیدواژه‌ها

 
-انصاری قمی، محمدرضا. (1392)، قم در منابع و مراجع فارسی: از قرن چهارم تا چهاردهم هجری، قم، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی- جهاد دانشگاهی واحد استان قم و بنیاد قم پژوهی.
-  بحرینی، حسن، (1395)، زیورآلات سنتی استان قم، قم: نگاران قلم.
-پوپ، آرتوراپهام وآکرمن،فیلیس،(1386)، سیری درهنرایراناز دورانپیش‌ازتاریختاامروز،مترجمان نجف دریابندری و دیگران،جلد ششم، تهران، انتشاراتعلمیوفرهنگی.
-  دهخدا،علی‌اکبر، (1377)،لغت‌نامه،جلد سوم، چاپ دوم، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
-  ونزل،ماریان، (1386)، انگشتری‌ها، ترجمهغلامحسینعلیمازندرانی، تهران، کارنگ.
 
مقالات:
-الولی،محمدطه، (1346)، «ازانگشتریتامُهر»،ترجمه: محمودلواسانی، الدراساتالادبیه، شماره 33 و 34http://www.noormags.ir، بازیابی شده در 18 تیر 1396.
-زارعی، محمد، (1378)، «انگشتری در اسلام»، فرهنگ کوثر، شماره 32، صفحات 15 و 16. http://www.noormags.ir، بازیابی شده در 8 تیر 1396.
-سلطانیه، فروغ، (1374)، «انگشتری و کاربردهای آن»، فرهنگ، شماره 16، صفحات 193 204. http://www.noormags.ir، بازیابی شده در 8 تیر 1396.
-  محمدی زاده، اکرم، (1392)، «تجلی تفکرات شیعی در نوشتار انگشتری‌های عصر قاجار»، فصلنامه علمی پژوهشی نگره، شماره 25
 
مصاحبه‌شوندگان:
-  ابراهیمی، مهدی. انگشترساز. مغازه شخصی در پاساژ برلیان قم. مردادماه 1396.
-  دریایی، رضا. انگشترساز. کارگاه شخصی در پاساژ الغدیر قم. مردادماه 1396.
-  زنگی، محمدجواد. انگشترساز. کارگاه شخصی در پاساژ الغدیر قم. مردادماه 1396.
-  صالحی، حسین. انگشترساز. کارگاه شخصی در پاساژ موسی بن جعفر قم. مردادماه 1396.
-  عباسی، محمد. انگشترساز. کارگاه شخصی در پاساژ الغدیر قم. مردادماه 1396.
-  قاسمی، محمد آصف. انگشترساز. کارگاه شخصی در خیابان چهار مردان قم. مردادماه 1396.
-  کشوری، مهدی. انگشترساز. کارگاه شخصی در پاساژ موسی بن جعفر قم. مردادماه 1396.
-  کیا مهر، مرتضی. انگشترساز. کارگاه شخصی در پاساژ الغدیر قم. مردادماه 1396.
-  نظری زاده، هاشم. انگشترساز. کارگاه شخصی در پاساژ الغدیر قم. تیرماه و مردادماه 1396.
-  یوسف زاده، حامد. انگشترساز. کارگاه شخصی در پاساژ الغدیر قم. مردادماه 1396.
 
منابع تصاویر
-  کلیه تصاویر از نگارندگان (تیر و مردادماه 1396).