نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استاد مردم شناسی دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
چکیده
چند سده ادبیات شرق شناسی به شکل بیشتر توصیفی و غیر مستقیم و حدود هفتادسال پس از جنگ جهانی دوم به شکل مستقیم و تئوریزه شده فرهنگ سنتی کشورهای توسعه نیافته را بعنوان عامل اصلی توسعه نیافتگی، آماج حملات مکتب نوسازی قرار داده اند.
مؤلف از راههای دیگری از ربع قرن پیش بر پایه تجربیات زیسته،مطالعات کتابخانهای و بویژه کارهای میدا نی و غالبا اکتشافی خود در ایران به نتایج متفاوتی دست یافته است. تناقضات مکتب نوسازی و پیش فرض های آن با واقعیات تاریخ هم اروپا و هم جوهره فرهنگ کشورهای توسعه نیافته، سربرآوردن کشورهای توسعه یافته موج دوم مانند: ژاپن ، چین و هند و... در آسیا ، نشان داد که مسائل توسعهای بسیار پیچیدهتر و فراتر از ادعاهای ضد واقعیت و ضدتجربی و تاریخی شرق شناسان و مکتب نوسازی و بویژه بخش متقدم آن است.
این نوشته کار خود را با نقد طبقه بندی شرق شناسانه ای از نوع "وبری"شروع کرده و نادرستی و تقابل سنت و صنعت و فهم برخاسته از آن را به چالش می کشد و کوشیده است که با مصادیق نقض کننده و متعدد نشان دهد که برخلاف بدیهی پنداشتن سنت و صنعت ، راه صنعت چه در کشورهای موج اول صنعتی و بویژه انگلستان و چه در کشورهای صنعتی شده موج دوم از پایگاه ، جایگاه و سکوی پرتاب سنت گذشته است.
واژههای کلیدی: صنعت، سنت، مکتب نوسازی، توسعه یافته، شرق شناسان
کلیدواژهها
- اِزاووگل . ( 1366 )، ژاپن کشور شماره 1، ترجمه: شهین دخت خوارزمی، علی
اسدی، تهران: نشر فرهنگ.
- ازکیا، مصطفی . ( 1365 )، جامعه شناسی توسعه و توسعه نیافتگی روستایی ایران.
تهران: انتشارات اطلاعات.
126 دو فصلنامه دانش های بومی ایران، شماره 1 بهار و تابستان 1393
- اسلامی ندوشن، محمدعلی. ( 1362 )، کارنامه سفر به چین، تهران: امیرکبیر.
- اسنو، ادگار. ( 1351 )، چین سرخ سوی دیگر رودخانه، تهران: امیر کبیر.
- امینی، امیرقلی . ( 1339 )، فرهنگ عوام . اصفهان؛ انتشارات دانشگاه اصفهان ، جلد
اول.
- باتومور ، تی. بی . ( 1375 )، اولین جامعه شناسی، ترجمه : حسن منصور، حسن
حسینی کلجاهی. تهران : کتابهای جیبی
- برشت، برتولت . ( 1343 )، زندگی گالیله ، ترجمه : عبدالرحیم احمدی، مقدمه
مترجم، تهران: نشر اندیشه.
- برنال، جان . ( 1354 )، علم در تاریخ ، ترجمه : ح. اسدپور پیرانفر؛ کامران فانی،
تهران: انتشارات امیرکبیر، جلد اول.
- بهار، مهدی. ( 1364 )، میراث خوار استعمار. تهران: بی ناشر.
- پاتریک، چارلز؛ جرالد، فیتز . ( 1384 )، تاریخ فرهنگ چین ، ترجمه : اسماعیل
دولتشهاهی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
- پرویزیان، پرویز . ( 1356 )، نوسازی سیاسی ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم . تهران:
دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
- تریل، راس . ( 1357 )، هشتصد میلیون مردم چین ، ترجمه : حسن کامشاد، تهران :
انتشارات خوارزمی.
- چونه تومو، یاماموتو . ( 1371 )، رسم و راه سامورائی ، پژوهش و ترجمه :هاشم
رجب زاده. تهران: انتشارات آستان قدس رضوی.
بررسی مشارکت و بسیج مردم در خودکفایی کشاورزی و » ،( - خرم. ( 1365
مجموعه مقالات کنفرانس مشارکت و بسیج «. سازندگی روستاها در چین
15 مهرماه، شیراز: دفتر مرکزی جهاد سازندگی. - مردم، 17
- خسروی، خسرو. ( 1357 )، جامعه دهقانی در ایران. تهران: انتشارات پیام
صنعت بر فراز سنت یا در برابر آن ... 127
- دورانت، ویل . ( 1372 )، یونان باستا ن، ترجمه : ا.ح. آریان پور؛ فتح الله مجتبایی؛
هوشنگ پیرنظر، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی ، جلد دوم.
- را بینسون، جون . ( 1365 )، جنبه هایی از توسعه و توسعه نیافتگی . ترجمه : حسن
گلریز. تهران: نشر نی.
ترجمه : علی اعظم محمد بیگی . .« اسلام و توسعه » ،( - رجب ، ابراهیم آ. ( 1371
. فرهنگ و توسعه، س 1 ش 1
- رزاقی، ابراهیم . ( 1374 )، الگوی مصرف و تهاجم فرهنگی . تهران : انتشارات
چاپخش.
- رزاقی، ابراهیم. ( 1376 )، آشنایی با اقتصاد ایران. تهران: نشر نی
- روکس بروف ، رایان. ( 1369 )، نظریه های توسعه نیافتگی ، ترجمه:
علی هاشمی گیلانی، تهران: انتشارات سفیر، سازمان چاپ و انتشارات.
- رولان ، رومن . ( 1357 )، مهاتما گاندی ، ترجمه : محمد قاضی . تهران : انتشارات
روزبهان.
نامه فرهنگ ، سال دوم، ش 1 و .« توسعه و فرهنگ » ،( - سروش، عبدالکریم . ( 1370
2 (پاییز و زمستان).
- سوته، کریستین . ( 1368 )، دندان های غول (ژاپن در راه تسخیر جهان )، ترجمه :
عباس آگاهی، تهران: آستان قدس رضوی
- شایگان، داریوش . ( 1356 )، آسیا در برابر غرب ، تهران : مرکز ایرانی مطالعه
فرهنگ ها.
- شسنو، ژان ؛ باستید، ماریان . ( 1358 )، تاریخ چین (از جنگ های تریاک تا جنگ
1885 ) ، ترجمه: شهرنوش پارسی پور، نشر علم. - فرانسه- چین، 1884
- صفی نژاد، جواد . ( 1363 )، مبانی جغرافیایی انسانی با اشاراتی به جغرافیای
انسانی ایران، تهران: دانشگاه تهران.
128 دو فصلنامه دانش های بومی ایران، شماره 1 بهار و تابستان 1393
- فرهادی، مرتضی. ( 1385 )، فرهنگ یاریگری در ایران ، جلد اول، تهران : مرکز نشر
دانشگاهی، چاپ چهارم.
. - فرهادی، مرتضی. ( 1367 )، "کبوتر خانه های ایران" ، ماهنامه سنبله، ش 7
فرهنگ یاریگری در ایران، تهران، 1373 ، مرکز نشر دانشگاهی. » . - فرهادی، مرتضی
- قنبری، علی. ( 1390 )، اقتصادهای نفتی، تهران.
- ک . اسپید چنگو . ( 1352 )، جغرافیای اقتصادی کشورهای روبه رشد . ترجمه :
جلال علوی نیا و امیرحسین رضوانی. تهران: انتشارات حقیقت.
- کان، هرمان. ( 1358 )، ژاپنف، ترجمه: سروش حبیبی، تهران: انتشارات خوارزمی.
- کانوی، مارتین ، ( 1367 )، آموزش و پرورش در خدمت امپریالیسم فرهنگی ،
ترجمه: محبوبه مهاجر، تهران: انتشارات امیرکبیر.
- گلدنر، آلوین . ( 1368 )، بحران جامعه شناسی غرب ، ترجمه : فریده ممتاز، شرکت
سهامی انتشار.
- لعل نهرو، جواهر . ( 1351 )، نگاهی به تاریخ جهان ، ترجمه : محمود تفضلی ،
تهران: انتشارات امیرکبیر، جلد سوم.
- ماتسوشیتا، کونوسوکی . ( 1367 )، نه برای لقمه ای نان ، ترجمه : محمدعلی طوسی،
تهران: انتشارات شباویز.
- مار سلی، لئونارد . ( 1366 )، نفت سیاست و کودتا در خاورمیانه ، ترجمه : محمد
رفیعی مهارآبادی. تهران: جلد سوم.
- مالک بن نبی . ( 1359 )، مشکل فرهنگ ، ترجمه : جواد صالحی، تهران : انتشارات
قلم.
- مانورامار . موراک. ( 1354 )، سرزمین مردم هند ، ترجمه : فریدون گرگانی، تهران :
بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
- مرتون، اسکات. ( 1364 )، تاریخ و فرهنگ ژاپن. ترجمه: مسعود رجب نیا. تهران.
صنعت بر فراز سنت یا در برابر آن ... 129
- موریتا ، آکیو. ( 1381 )، ترقی ژاپنی، تلاش آگاهانه یا معجزه ، ترجمه : هاشم رجب
زاده. تهران: انتشارات سروش .
- ناکانه، چیه . ( 1369 )، جامعه ژاپنی ، ترجمه : نسرین حکمی، تهر ان: موسسه
مطالعات و تحقیقات فرهنگی. مقدمه مترجم
- نوتاکا، ایکوجیرو؛ تاکوچی، هیروتاکا . ( 1385 )، مدیریت دانش (چگونه
شرکت های ژاپنی نوآوری را محقق می سازند)، ترجمه : علی عطافر، جبار
اسلامی، آناهیتا کاوه و سعید انالویی. قم: انتشارات سماء قلم.