احمد اصغریان جدی؛ سید احسان میرهاشمی روته
چکیده
دفاع شامل دو وجه عامل و غیرعامل بوده که نوع اول مرتبط با سلاح‌های جنگی و نوع دوم، مجموعۀ تمهیداتی است که آسیب‌پذیری مجتمع‌های زیستی را در مقابل تهاجم به حداقل می‌رساند. محدودۀ این پژوهش بررسی پدافندغیرعامل در گذشته تاریخی ایران را در برگرفته و هدف از این نوشتار، نشان دادن چگونگی اجرای این تمهیدات در گذشته تاریخی ایران و در برخی ...
بیشتر
دفاع شامل دو وجه عامل و غیرعامل بوده که نوع اول مرتبط با سلاح‌های جنگی و نوع دوم، مجموعۀ تمهیداتی است که آسیب‌پذیری مجتمع‌های زیستی را در مقابل تهاجم به حداقل می‌رساند. محدودۀ این پژوهش بررسی پدافندغیرعامل در گذشته تاریخی ایران را در برگرفته و هدف از این نوشتار، نشان دادن چگونگی اجرای این تمهیدات در گذشته تاریخی ایران و در برخی موارد، چگونگی بهرهگیری روش‌های نوین جنگی از این ایدههاست. دانش بومی در هر حیطه، به راهحلهای تجربی انسان برای حل مسائل بر پایۀ آموزههایی از گذشتگان گفته می‌شود که در هر محیطی با توجه به شرایط ویژۀ آن، می‌تواند متفاوت باشد. در حوزۀ دفاع نیز با وجود بهرهگیری جنگهای امروزی از سلاح‌های مدرن، بسیاری از ایدههای گذشتگان قابل ارتقا و استفاده است. برای نیل به هدف مذکور الزامات معماری پدافندغیرعامل تبیین شده و ریشه‌های آن در گذشتۀ ایران بررسی میگردد و در مواردی نوع الگو برداری کشورهای دیگر از روشها و ریشه‌های گذشته بررسی شده است که این مورد در واقع کاربرد عملی این پژوهش است. ماحصل این ریشهیابی کمک به بومی نمودن مبحث دفاع غیرعامل و استفاده از تجربیات پیشین در طرح-های آمایش دفاعی کلان است.
جعفر هزارجریبی؛ رضا صفری شالی
چکیده
دانش بومی به مجموعه‌ای از داشته‌ها، مهارت‌ها، ارزش‌ها، باورها، ابزارها و روش‌های یک گروه اجتماعی یا ملتی گفته می‌شود که درزمینه های گوناگون زندگی از طریق تجارب و تأیید نسل‌های متمادی به ارث رسیده است، و کاربرد صحیح آن می‌تواند منجر به توسعه درون‌زا - که در واقع توسعه منطبق با فرهنگ مردم و محیط آن جامعه می‌باشد - شود. از این رو ...
بیشتر
دانش بومی به مجموعه‌ای از داشته‌ها، مهارت‌ها، ارزش‌ها، باورها، ابزارها و روش‌های یک گروه اجتماعی یا ملتی گفته می‌شود که درزمینه های گوناگون زندگی از طریق تجارب و تأیید نسل‌های متمادی به ارث رسیده است، و کاربرد صحیح آن می‌تواند منجر به توسعه درون‌زا - که در واقع توسعه منطبق با فرهنگ مردم و محیط آن جامعه می‌باشد - شود. از این رو مقاله حاضر به شناسایی یکی از مهم‌ترین رویکردهای روشی نوین در عرصه تحقیقات اجتماعی و جایگاه آن در شناخت دانش و ارزش‌های بومی می‌پردازد. نظریه بنیانی این قابلیت را دارد که بجای آنکه به اثبات نظریه‌های موجود بپردازد، با شناخت واقعیت موجود در هر جامعه نظریه‌های جدیدی منطبق با آن جامعه خلق کند. اهتمام روش‌شناسی نظریه بنیانی بر تولید و ساخت نظریه از دل داده‌های موجود در جامعه مورد مطالعه است. در این روش از رویکرد استقرایی استفاده می‌شود و محقق کار خود را با مشاهده و مصاحبه‌ها شروع می‌کند و سپس الگوها، مضامین، یا مقوله‌های عام را پیش می‌نهد. پس از این مرحله، به مدد روش‌های تفسیری، نظریه‌ها (بدون پیش انگاشته‌های قبلی و تأیید و رد آن‌ها) تولید و ارائه می‌شود. ازاین‌رو با توجه به ماهیت این نظریه می‌توان آن را به مثابه یک روش یا ابزار جهت شناخت ارزش‌ها، مهارت‌ها و به‌طور کلی دانش بومی جامعه مورد استفاده قرار داد.
امان محمد کمکی؛ ابوالفضل شریفیان بهرمان؛ حسین بارانی
چکیده
دانش بومی حاصل قرن‌ها تجربه زندگی بشر در این کره خاکی است که از اجداد خود به ارث برده است و یا در دوره زندگی خود به صورت تجربی به دست آورده یا بر آن افزوده و مخصوص هر زیست بوم است. قارچ‌های دنبلان صحرایی گروهی از قارچ‌های خوراکی می‌باشند که به شکل غده‌ای در زیر سطح خاک در نواحی گوناگون ایران و دنیا رویش دارند. این قارچ‌ها از گذشته‌های ...
بیشتر
دانش بومی حاصل قرن‌ها تجربه زندگی بشر در این کره خاکی است که از اجداد خود به ارث برده است و یا در دوره زندگی خود به صورت تجربی به دست آورده یا بر آن افزوده و مخصوص هر زیست بوم است. قارچ‌های دنبلان صحرایی گروهی از قارچ‌های خوراکی می‌باشند که به شکل غده‌ای در زیر سطح خاک در نواحی گوناگون ایران و دنیا رویش دارند. این قارچ‌ها از گذشته‌های خیلی دور به عنوان یکی از مطبوع‌ترین قارچ‌های خوراکی توجه انسان‌ها را به خود جلب کرده‌اند. در سال‌های اخیر در کشورهای گوناگون قارچ‌های دنبلان علاقه‌مندان زیادی در زمینه گوناگون دانش نوین و پرورش آن‌ها کسب کرده است. در ایران نیز چند سال اخیر مطالعاتی در زمینه شناسایی گونه‌های گوناگون به عمل آمده است، اما فعالیت خاصی در حوزه پرورش این دسته از قارچ‌ها وجود ندارد. دانش بومی بستری برای دانش نوین است، در واقع دانش بومی سرشار از ایده‌ها و مسائل ریز برای جستجو و کنکاش است، اما به دلیل نبود ابزار کافی، فقط در سطح مشاهده با چشم غیر مسلح پیشرفت می‌کند. در صورتی که در زمینه قارچ خوراکی دنبلان صحرایی دانش بومی به آن حد پیشرفت کرده است که گونه‌های گوناگون قارچ دنبلان و اختصاصیت میزبانی را دقیقاً تفکیک می‌کند. بر اساس دانش بومی، مردم توانایی تعیین دقیق موقعیت و زمان رویش قارچ دنبلان را کسب کرده‌اند. در صورتی که مطالعات نوین با طی وقت و هزینه‌های زیاد به موارد جزیی آن پی برده است. دانش بومی به خوبی ارتباط تکاملی میان قارچ دنبلان صحرایی و میزبان گیاهی را پی برده‌اند، که اکنون پس از یک قرن تحقیق روی گونه‌های گوناگون از قارچ‌ها و همزیستی‌های موجود با استفاده از روش‌های مولکولی به مسائل خاص میزبانی و تکاملی پی برده‌اند
منصوره رضوی
چکیده
گیاهان را می‌توان به‌عنوان یکی از عناصر اصلی در دایره اکوسیستم دانست. دایره‌ای که تنها با هدف مهیا ساختن شرایط زیست‌محیطی، بقاء را ممکن می‌سازد. گیاهان از آغازین دوران زندگی بشر نقشی با اهمیت در تأمین زندگی او داشته‌اند. برای او هم خوراک بودند، هم پوشاک، هم سوخت او بودند و هم مسکن و مأمن او، هم زینت و زیور او بودند و هم شفا دهنده ...
بیشتر
گیاهان را می‌توان به‌عنوان یکی از عناصر اصلی در دایره اکوسیستم دانست. دایره‌ای که تنها با هدف مهیا ساختن شرایط زیست‌محیطی، بقاء را ممکن می‌سازد. گیاهان از آغازین دوران زندگی بشر نقشی با اهمیت در تأمین زندگی او داشته‌اند. برای او هم خوراک بودند، هم پوشاک، هم سوخت او بودند و هم مسکن و مأمن او، هم زینت و زیور او بودند و هم شفا دهنده دردهای او. گیاهان نه‌تنها در ایجاد آرامش و آسایش انسان نقشی به سزا دارند بلکه به‌عنوان منبع مهم تغذیه جانداران دیگر نیز به‌حساب می‌آیند. در این پژوهش سعی شده به شناسایی گیاهان (خودرو، درختی، درختچه‌ای و علفی) در شهرستان ایذه و نقش آن‌ها در زندگی افراد بومی پرداخته شود. درواقع نگارنده با اقامت در مناطق موردنظر در فواصل زمانی گوناگون، توانست با بررسی تعدادی از گیاهان بومی، به کارکردهای آن‌ها در میان مردم بپردازد. روش تحقیق در این پژوهش، بر اساس روش‌های مورد استفاده در مطالعات مردم‌شناسی است. استفاده از منابع مکتوب کتابخانه‌ای در جمع‌آوری کلیات، مصاحبه با افراد محلی، مشاهده و مشارکت در اعمال آن‌ها. نتایج حاصل از این مطالعه می‌تواند علاوه بر معرفی گونه‌های گوناگون ناشناخته گیاهان در استفاده مفید آن‌ها در صنایع موجود نیز مؤثر باشد. همچنین می‌تواند توجه محققان و پژوهشگران متخصص در این زمینه را به اتخاذ تدابیری جهت حفظ، استفاده و تکثیر این گونه‌ها جلب کند.
طاهره قادری؛ علی اکبر جعفریان؛ نفیسه رحیمی نیا
چکیده
استفاده از روش‌های رایج در طب مکمل در کنار طب مدرن مسئله‌ای است که توجه محافل علمی‌بسیاری در حوزه سلامت را به خود جلب کرده است. رشد طب سنتی و استفاده از عقاید و روش‌های رایج در طب بومی در عصر مدرن زمینه‌ای را فراهم می‌کند تا به چیستی ریشه‌های فرهنگی این نوع روش‌های درمانی و چگونگی استفاده از آن‌ها بپردازیم. با توجه به‌این امر، ...
بیشتر
استفاده از روش‌های رایج در طب مکمل در کنار طب مدرن مسئله‌ای است که توجه محافل علمی‌بسیاری در حوزه سلامت را به خود جلب کرده است. رشد طب سنتی و استفاده از عقاید و روش‌های رایج در طب بومی در عصر مدرن زمینه‌ای را فراهم می‌کند تا به چیستی ریشه‌های فرهنگی این نوع روش‌های درمانی و چگونگی استفاده از آن‌ها بپردازیم. با توجه به‌این امر، پژوهش حاضر سعی در فهم چگونگی بازتعریف و استفاده از طب بومی در دوره مدرن دارد، جهت برآورده شدن این منظور و انجام مطالعه دقیق و علمیتر این موضوع را در محدوده عقاید و باورهای رایج در زمینه باروری و ناباروری در طب بومی در شهرستان اردستان دنبال میکنیم. از این رو تعداد 30 نفر از زنان شهرستان اردستان و توابع آن را با استفاده از روش نمونهگیری نظری انتخاب کرده و با روش کیفی از نوع تاریخ شفاهی و تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته، عقاید، باورها و روش‌های رایج در طب بومی در زمینه باروری و ناباروری را جمع آوری کرده و در نهایت تحلیل مینماییم
احمد بازگیر؛ منوچهر نمیرانیان؛ محمد عواطفی همت
چکیده
چکیده گونه بَرودْار[1] (بلوط ایرانی) گونه درختی غالب جنگل‌های استان لرستان است، مردم این منطقه از دیرباز از این گونه در موارد گوناگون استفاده نموده‌اند. این استفاده‌ها درگذر زمان منجر به ایجاد وابستگی و ارتباطی عمیق بین مردمان این منطقه و این‌گونه جنگلی شده است. ارتباطی که غالباً بر پایه تجربه بوده و تا اندازه زیادی کاربردی است ...
بیشتر
چکیده گونه بَرودْار[1] (بلوط ایرانی) گونه درختی غالب جنگل‌های استان لرستان است، مردم این منطقه از دیرباز از این گونه در موارد گوناگون استفاده نموده‌اند. این استفاده‌ها درگذر زمان منجر به ایجاد وابستگی و ارتباطی عمیق بین مردمان این منطقه و این‌گونه جنگلی شده است. ارتباطی که غالباً بر پایه تجربه بوده و تا اندازه زیادی کاربردی است و از گذشته تا به امروز پاسخگوی نیازهای این جوامع در اغلب جنبه‌های زندگی بوده است. این پژوهش استفاده‌های ملموس امروزی مردم محلی از گونه بَرودْار را در روستای چشمه‌علی از توابع دهستان کاکاشرف شهرستان خرم‌آباد در استان لرستان نشان داده است. روش پژوهش مردم‌نگاری بوده و از ابزارهای مصاحبه ساختار نیافته، نیمه ساختاریافته و مشاهده مشارکتی استفاده شده است. همچنین برای اندازه‌گیری مقادیر کمّی در ارتباط با ابعاد برخی دست‌ساخته‌های چوبی از متر و نوار قطرسنج بهره گرفته شده است. جامعه تحقیق نیز عشایر و روستاییان ایل پاپی، طایفه مدهنی و تیره عین‌شاه بوده که معیشت آن‌ها از طریق دامداری و کشاورزی می‌گذرد. نتایج به‌دست‌آمده از استفاده‌ها در 7 طبقه: غذایی، ساختمانی، دارویی، صنایع‌دستی، دامداری، سوخت و کشاورزی دسته‌بندی شده است. در هر طبقه استفاده‌های گوناگونی وجود دارد که از بذر، برگ و چوب درختان بلوط به دست می‌آیند. تنوع و اهمیت محصولات تولیدی از میوه بیشتر از چوب است. در برخی طبقات استفاده‌های امروزی نسبت به گذشته کاهش‌یافته است و در برخی طبقات چون دامداری و سوخت وابستگی و ارتباط با این‌گونه بیشتر است [1]. Quercus brantii Lindl
